Τα πλαστικά έχουν βελτιώσει την καθημερινότητα μας, είναι απαραίτητα για μια ποιοτική, σύγχρονη ζωή και είναι ζωτικής σημασίας στην επίτευξη του στόχου μιας οικονομίας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Αυτό, που πρέπει να κατανοηθεί από όλους εμάς, για να προστατεύσουμε το περιβάλλον, που διαβιούμε είναι ότι η επιλογή των υλικών θα πρέπει να γίνεται βάση επιστημονικών κριτηρίων και όχι συναισθηματικών.

Με αφορμή την «Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος», στις 5 Ιουνίου, ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος (Σ.Β.Π.Ε.) τονίζει την σημασία των πλαστικών στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που μπορεί να αποτελέσει βασικό παράγοντα εξομάλυνσης της αρνητικής κατάστασης που επικρατεί αυτή τη στιγμή στον πλανήτη μας.

Σύμφωνα με τη «Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή», (IPCC) κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή. Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται και περισσότερες χώρες γνωρίζουν οικονομική ανάπτυξη, συνεπακόλουθα καταναλώνεται περισσότερη ενέργεια ενώ οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου γιγαντώνονται, γεγονός που αποτελεί μια καταστροφική εξέλιξη για τον πλανήτη και καθιστά την προστασία του περιβάλλοντος ως άμεση προτεραιότητα. Υπάρχουν πολλά υλικά που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην κάλυψη των αναγκών της σύγχρονης κοινωνίας. Μεταξύ αυτών είναι και τα πλαστικά.

«Τα πλαστικά υλικά είναι απαραίτητα για την προστασία του περιβάλλοντος! Από τα σύγχρονα αυτοκίνητα, όπου με τη χρήση πλαστικών μειώνεται το βάρος μέχρι τα υλικά μόνωσης στον κατασκευαστικό τομέα, τα πλαστικά εξοικονομούν πολύ περισσότερους πόρους από όσους χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τους - συμβάλλοντας έτσι στην αειφορία και την προστασία του περιβάλλοντος» υπογραμμίζει ο Πρόεδρος του Σ.Β.Π.Ε κ. Βασίλειος Γούναρης.

Η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση των πολιτών για την κλιματική αλλαγή σημαίνει πρακτικά ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι περιβαλλοντικές ιδιότητες των υλικών. Η αειφορία γίνεται ένα βασικό κομμάτι της στρατηγικής των κυβερνήσεων, καθιστώντας επιτακτική την προσεκτική ανάλυση της επίδρασης που έχει κάθε υλικό στο περιβάλλον.

Προϊόντα από πλαστικά μπορεί να βρει κανείς από τις μονώσεις των κτιρίων και τα προφίλ παραθύρων μέχρι σε αυτοκίνητα και αεροσκάφη. Τα προϊόντα από πλαστικά μειώνουν αισθητά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, συνεισφέροντας αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, ο θετικός αντίκτυπος που έχουν τα προϊόντα από πλαστικά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, δεν είναι πάντα πλήρως κατανοητός.

Στην έκθεση «Η επίδραση των πλαστικών στην κατανάλωση ενέργειας και στη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρώπη», που διενεργήθηκε από το Ινστιτούτο «Denkstatt», επιχειρήθηκε να αποτυπωθεί με ευκολονόητα παραδείγματα η θετική συνεισφορά των πλαστικών στην προστασία του περιβάλλοντος. Ας δούμε μερικά από αυτά:

Η αντικατάσταση των πλαστικών με εναλλακτικά υλικά θα:

• Δημιουργούσε 3,7 φορές μεγαλύτερο όγκο συσκευασιών, γεγονός, που θα επηρέαζε δραματικά την διαχείριση των αποβλήτων.
• Προκαλούσε 61% περισσότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
• Οδηγούσε σε κατανάλωση 57% περισσότερης ενέργειας για να παραχθούν τα ίδια προϊόντα.

Ο κ. Γούναρης προσθέτει ότι: «Με τις μονωτικές εφαρμογές από πλαστικά, που εγκαταστάθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, εξοικονομήθηκαν και θα εξοικονομηθούν 290 εκατομμύρια τόνοι CO₂, καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του προϊόντος. Η ενέργεια παραγωγής που απαιτείται για την κατασκευή ενός πάνελ μόνωσης ανακτάται μετά από τέσσερις μήνες χρήσης σε ένα σπίτι».

Το 15-20% των υλικών που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή ενός αυτοκινήτου είναι κατά μέσο όρο πλαστικά. Το βάρος κάθε αυτοκινήτου αυξάνεται μόνο αν χρησιμοποιηθούν εναλλακτικά υλικά αντί για πλαστικά. Χάρη στη μείωση του  βάρους εξοικονομούνται περίπου 5% των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, που θα εκλυόταν από τη χρήση του αυτοκινήτου. Στις αερομεταφορές, το 22% ενός «Airbus A380» είναι κατασκευασμένο από πλαστικά, συμβάλλοντας στη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων κατά 15% κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του.

Όσον αφορά την καθημερινότητά μας, οι πλαστικές συσκευασίες συμβάλλουν στη διατήρηση των τροφίμων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ελαχιστοποιώντας τα απόβλητα και μειώνοντας το βάρος των συσκευασιών σε σύγκριση με τα εναλλακτικά υλικά.  Για παράδειγμα στα εναλλακτικά υλικά, η συσκευασία αντιπροσωπεύει το 36% του συνόλου του βάρους του προϊόντος, την ίδια στιγμή, που τα πλαστικά καλύπτουν μόλις το 3,6% του συνολικού βάρους του προϊόντος. Λόγω του ελαφρύτερου βάρους μειώνονται σημαντικά οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές.

θα πρέπει να τονιστεί επίσης, ότι τα πλαστικά παρέχουν, σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας που συμβάλλει σημαντικά στη μείωση των επιβλαβών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

• Υπολογίστηκε κατανάλωση λιγότερης ενέργειας της τάξης των 2,4 δισεκατομμυρίων Gigajoules ετησίως σε σχέση με τα εναλλακτικά υλικά

• Επίσης, εξοικονόμηση 53 εκατομμυρίων τόνων αργού πετρελαίου – που είναι το ισοδύναμο της ετήσιας κατανάλωσης καυσίμων για 46 εκατομμύρια αυτοκίνητα.

Η χρήση πλαστικών μειώνει και τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου:

• Οι τρέχουσες εξοικονομήσεις 124 εκατομμυρίων τόνων ετησίως είναι συγκρίσιμες με το σύνολο των εκπομπών CO₂ του Βελγίου ανά έτος.

• Οι εξοικονομήσεις αυτές αντιπροσωπεύουν το 39% του αρχικού στόχου μείωσης των εκπομπών CO₂ σύμφωνα με τη συμφωνία του Κιότο.

• Εάν δεν χρησιμοποιηθούν πλαστικά, η Ε.Ε. δεν θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στους στόχους μείωσης των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, που είχαν τεθεί στη συμφωνία του Κιότο.

Τέλος, στο ευρύ κοινό θα πρέπει γίνει να κατανοητό, ότι τα πλαστικά είναι μια πραγματικά βιώσιμη λύση. Βάσει της έκθεσης του Ινστιτούτου «Denkstatt», καταλήγουμε στο ασφαλές συμπέρασμα ότι τα πλαστικά είναι ένα υλικό απίστευτα αποδοτικό ενεργειακά. Τα υπάρχοντα πλαστικά προϊόντα επιτρέπουν σημαντικές εξοικονομήσεις στην ενέργεια που καταναλώνεται και μειώνει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Σε αντίθεση με δημοφιλείς πεποιθήσεις, που έχουν επικρατήσει παγκοσμίως, αυτές οι εξοικονομήσεις θα μειώνονταν δραματικά εάν τα πλαστικά αντικατασταθούν με εναλλακτικά υλικά. Ένα μήνυμα που πρέπει να διαδοθεί την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος.