ViewCategory

«Η αβεβαιότητα επιβραδύνει τις επενδύσεις και χωρίς επενδύσεις οι στόχοι δεν θα επιτευχθούν»

Το προσωποπαγές, επιτυχημένο μοντέλο διακυβέρνησης της «EuPC», που είχε ταυτιστεί με τον Αλεξάντερ Ντανζίς, άλλαξε στις αρχές του 2023 και ο διάδοχος του, Μπέρναρντ Μερκξ αναλαμβάνει να οδηγήσει τον ευρωπαϊκό σύνδεσμο μεταποιητών πλαστικών σε μια πορεία γεμάτη εμπόδια. Κυρίως νομοθετικά.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, όπως επισημαίνει ο κ. Μερκξ, στην αποκλειστική του συνέντευξη στο τεύχος 276 του περιοδικού «Πλαστικά Χρονικά», αναδεικνύεται ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζουν οι σύνδεσμοι στην καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων παρέχοντας χρήσιμες πληροφορίες και τεχνογνωσία. Επιπρόσθετα, ο Διευθύνων Σύμβουλος της «EuPC»αποκαλύπτει τις 5 βασικές προτεραιότητες για τις οποίες εργάζονται στις Βρυξέλλες ενώ αναφέρεται με ανάμικτα συναισθήματα στην κατάσταση που επικρατεί στην ελληνική βιομηχανία πλαστικών.

Με την επικαιρότητα να ρίχνει την σκιά της στην συζήτηση μας, ρωτήσαμε τον κ. Μερκξ τι προσμένει από τον πολυσυζητημένο Κανονισμό για τις συσκευασίες και τα απόβλητα συσκευασίας (PPWR) και αν εκτιμά ότι θα αλλάξει εκ βάθρων την εικόνα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών με την εφαρμογή του.

«Πρέπει να προσεγγίσουμε τον Κανονισμό από μια ευρύτερη σκοπιά και να εξετάσουμε τις προκλήσεις που εγείρονται από αυτόν. Για παράδειγμα, η ευρωπαϊκή οικονομία πρέπει να προσαρμοστεί για να αντιμετωπίσει προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού. Έτσι πρέπει να συμβεί και με την βιομηχανία πλαστικών.

Συνολικά, οι αλλαγές από τις οδηγίες και τους κανονισμούς της Ε.Ε. θα πρέπει να επιφέρουν πολύ μεγαλύτερη εναρμόνιση σε ολόκληρη την εσωτερική αγορά της. Χάρη στους κανονισμούς, η αγορά θα πρέπει να καταστεί ένα πεδίο ίσων όρων ανταγωνισμού και να δημιουργήσει ευκαιρίες για τις βιομηχανίες.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των προϊόντων από πλαστικά υπερέχει σημαντικά σε σύγκριση με παρόμοια προϊόντα που παράγονται από άλλα υλικά, όπως χαρτί, γυαλί ή μέταλλο, αν και το γεγονός αυτό δεν το ενστερνίζονται όλοι.

Τα πλαστικά προϊόντα χρησιμοποιούνται σε ΟΛΟΥΣ τους βιομηχανικούς κλάδους στην Ευρώπη, επομένως η βιομηχανία μεταποίησης/ανακύκλωσης, που απαρτίζεται από περίπου 50.000 εταιρείες, είναι μια βιομηχανία που θα διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην υιοθέτηση της Κυκλικής Οικονομίας στην Ευρώπη.

Για παράδειγμα, στις πολλές ανακαινίσεις κτιρίων που πραγματοποιούνται τα πλαστικά προϊόντα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη μόνωση και την εξοικονόμηση ενέργειας. Σε κάθε κλάδο υπάρχουν παρόμοια παραδείγματα βέλτιστων πρακτικών.

Επιπρόσθετα, δεν θα πρέπει να προσεγγίσουμε την πρόταση του Κανονισμού PPWR ως ένα αυτόνομο θέμα, καθώς υπάρχουν πολλές ακόμη νομοθετικές προτάσεις που βρίσκονται στα σκαριά. Όλες τους θα έχουν επιπτώσεις και είναι αλληλένδετες.

Ας αναφέρουμε ορισμένες από αυτές τις προτάσεις που θα οδηγήσουν σε νέες ρυθμίσεις την περίοδο 2024-2025:

• Κανονισμός για τον οικολογικό σχεδιασμό βιώσιμων προϊόντων (Eco-design Sustainable Product Regulation ESPR)
• Κανονισμός για τα δομικά προϊόντα (Construction Product Regulation CPR)
• Κανονισμός για το τέλος του κύκλου ζωής των οχημάτων (End-of-Life-Vehicle-Regulation ELV-R)
• Κανονισμός για την μεταφορά αποβλήτων (Waste Shipment Regulation WSR)
• Οδηγία για την υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας (Corporate Sustainability Reporting Directive)
• Οδηγία για το Greenwashing (Greenwashing Directive)
• Εφαρμογή της οδηγίας για τα πλαστικά μιας χρήσης
• Εφαρμογή της οδηγίας για τις εγκαταστάσεις υποδοχής στα λιμάνια

Για πολλές εταιρείες, η εφαρμογή τωνπαραπάνω κανονισμών και οδηγιών θα εγείρει δυσκολίες, καθώς τα προϊόντα που οιίδιες ή/και οι πελάτες τους (ιδιοκτήτες εταιρειών, λιανοπωλητές) διαθέτουν στηναγορά θα βρεθούν υπό σοβαρή πίεση. Ορισμένες μπορεί να μην αποδειχθούν αρκετάισχυρές οικονομικά για να επιβιώσουν, ενώ άλλες μπορεί να τα καταφέρουν. 

Κατάτην άποψή μου και με πιο γενικούς όρους, η νομοθεσία θα δημιουργήσει πολλέςευκαιρίες για νέα και υφιστάμενα προϊόντα από πλαστικά, για τα οποία θαχρειαστεί να εμπλακούμε σε εντατικό διάλογο με τους εταίρους μας στην αλυσίδααξίας. Οι εταιρείες μεταποίησης πλαστικών είναι από τις πιο δημιουργικές και καινοτόμες βιομηχανίες στην Ευρώπη και πολλές εξ αυτών διαθέτουν το επιχειρηματικό πνεύμα και την ηγεσία που απαιτείται σε τέτοιες μεταβατικές περιόδους» υποστηρίζει ο Μπέρναρντ Μερκξ στα «Πλαστικά Χρονικά».

«Να αλλάξουμε το γραμμικό μοντέλο»

Με την ανακύκλωση και την αύξηση των ποσοστών της να βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο ζητήσαμε να μάθουμε τι θεωρεί η «EuPC» ότι πρέπει να συμβεί για να εκπληρωθούν οι φιλόδοξοι στόχοι που έχουν τεθεί από την Ε.Ε..

«Μια από τις βασικές προκλήσεις του κλάδου μας θα είναι να αναγκάσουμε τα κράτη μέλη της Ε.Ε. να αλλάξουν την υπάρχουσα (και μη υπάρχουσα) πραγματικότητα της διαχείρισης των αποβλήτων. Από το σημερινό γραμμικό μοντέλο, που επιτρέπει την(φθηνή) υγειονομική ταφή και την επιδοτούμενη καύση, να φτάσουμε σε μια κυκλική πραγματικότητα, όπου η ποιότητα της συλλογής και της διαλογής κάθε ρεύματος αποβλήτων θα φτάσει σε πολύ υψηλότερο επίπεδο.

Η συλλογή υψηλής ποιότητας πρώτων υλών για την κυκλικότητα (θα πρέπει να αποφεύγουμε τη χρήση της λέξης ‘απόβλητα’ σε αυτό το πλαίσιο) είναι πολύ διαφορετική από τη σημερινή συλλογή αποβλήτων που καταλήγουν ως επί το πλείστον στην αποτέφρωση ή την υγειονομική ταφή. Δυστυχώς, εξακολουθεί να υπάρχει μια τάση για εύκολες λύσεις στον δημόσιο τομέα.

Ως βιομηχανία μεταποίησης πλαστικών θα πρέπει, επομένως, να συμμετέχουμε πιο άμεσα σε αυτόν τον διάλογο για τη μετάβαση προς μια Κυκλική Οικονομία, ώστε να καθορίσουμε την ποιότητα των υλικών, καθώς στο τέλος της ημέρας, οι μεταποιητές θα χρειαστούμε απρόσκοπτη πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας πρώτες ύλες για να μπορέσουμε να φέρουμε στην αγορά περισσότερα κυκλικά προϊόντα.

Εδώ εντοπίζουμε, κατά τη γνώμη μου, έναν από τους κύριους ρόλους για τους εθνικούς Συνδέσμους και τη διεθνή μας ένωση, την EuPC για την υποστήριξη των μελών και των εταιρειών μεταποίησης με πληροφορίες και τεχνογνωσία σε αυτή την προσπάθειά τους.

Μια βασική πρόκληση είναι να προσπαθήσουμε να αντικρούσουμε τις καμπάνιες κατά των πλαστικών, που διεξάγονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συχνά δεν βασίζονται σε τεκμηριωμένα γεγονότα. Ναι, υπάρχει υπερβολική ρύπανση από όλα τα υλικά στο περιβάλλον και αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί, Ωστόσο, είναι γεγονός ότι οι χώροι υγειονομικής ταφής αποτελούν σημαντική πηγή διαρροής απορριμμάτων σε υδάτινες οδούς, (ποτάμια και θάλασσες), αλλά και στις ερήμους.

Έχω δει (δυστυχώς) πάρα πολλά τέτοια σημεία με τα μάτια μου σε πολλά μέρη του κόσμου, στην Ελλάδα και σε άλλα μέρη της Ευρώπης.

Η διαχείριση των αποβλήτων, η διαχείριση των χώρων υγειονομικής ταφής, αλλά και η επιβολή της νομοθεσίας στην Ευρώπη είναι ευθύνη των κρατών μελών και όχι ευθύνη της μεταποιητικής βιομηχανίας πλαστικών. Είναι επίσης σαφές ότι δεν υπάρχει επαρκής εφαρμογή της νομοθεσίας για την παράνομη απόρριψη και τη διαφθορά.

Δημόσιο και ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να συνεργαστούμε με στόχο τη βελτίωση της κυκλικότητας και ένα καθαρότερο περιβάλλον»

Η ιδιοκτησία των αποβλήτων

Σε μια πρόσφατη ανακοίνωση που συνυπέγραφαν οι Σύνδεσμοι «EUPC», «EuRIC», «FEAD» και «PRE» απεύθυναν έκκληση στην Ε.Ε. να απορρίψει μια παράγραφο στον Κανονισμό «PPWR» που θα έδινε προτεραιότητα σε ορισμένες εταιρείες στην χρήση αποβλήτων. Διεξάγεται ένας «άγνωστος πόλεμος» στους κόλπους της βιομηχανίας ανακύκλωσης αυτή την περίοδο και ο κ. Μερκξ ρίχνει «φως» σε αυτή την διελκυστίνδα.

«Η ιδιοκτησία των αποβλήτων/ πρώτων υλών και η διαθεσιμότητα ανακυκλωμένων υλικών υψηλής ποιότητας αποτελούν σήμερα μια σημαντική πρόκληση. Η αρχή της ιεράρχησης των αποβλήτων (Waste Hierarchy principle),η οποία δημοσιεύθηκε στην Οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα του 2008, δεν έχει εφαρμοστεί ούτε επιβληθεί σε πολλά κράτη μέλη της Ε.Ε. για διάφορους πολιτικούς λόγους, συμπεριλαμβανομένης της χώρας μου, της Ολλανδίας.

Κατά συνέπεια, η υγειονομική ταφή και η αποτέφρωση λογίζονταν ως «ανακύκλωση», κάτι που σαφώς δεν ισχύει, και η διαχείριση των αποβλήτων παρέμεινε γραμμική.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ορισμένες εταιρείες ζητούν ένα είδος μονοπωλίου για συγκεκριμένες πολύτιμες πρώτες ύλες, οι οποίες χρησιμοποιούνται και σε πολλές άλλες βιομηχανίες.

Αρκετές από αυτές τις εταιρείες, για δεκαετίες, δεν ενδιαφέρονταν τόσο πολύ για αυτές τις πρώτες ύλες, για να το θέσουμε κομψά. Το τελευταίο αφορά άμεσα και πολλά από τα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε ως βιομηχανία μεταποίησης και ανακύκλωσης σχετικά με τα απορρίμματα και τις πολλές άμεσες και έμμεσες συνέπειες που συνδέονται με αυτά.

Εκτιμάται ότι το 65% και πλέον της σημερινής εγκατεστημένης ικανότητας μηχανικής ανακύκλωσης στην Ευρώπη ανήκει και λειτουργεί σε εταιρείες της βιομηχανίας μεταποίησης πλαστικών. Αυτό το γεγονός δεν είναι πολύ γνωστό.

Οι εταιρείες αυτές έχουν επενδύσει και έχουν μάθει πώς να χρησιμοποιούν ανακυκλωμένα υλικά σε πολλά προϊόντα και εφαρμογές τους. Έτσι, ένα είδος μονοπωλιακής εκμετάλλευσης συγκεκριμένων υλικών θα θέσει σε κίνδυνο τις επενδύσεις τους. Μπορεί ωστόσο να προκύψουν και άλλα επιχειρηματικά μοντέλα, όπου η κυριότητα των προϊόντων θα παραμείνει στον αρχικό παραγωγό, όπως γνωρίζουμε από τα επαναχρησιμοποιούμενα προϊόντα στις μεταφορές και τα logistics.

Πιο πρόσφατα είδαμε επενδύσεις εταιρειών της χημικής βιομηχανίας τόσο στη μηχανική όσο και στη χημική ανακύκλωση. Επίσης αυτές οι νέες τεχνολογίες θα χρειαστούν πρώτες ύλες.

Εδώ και πολλά χρόνια μεγάλες ποσότητες ανακυκλωμένων υλικών που προέρχονται από τους κλάδους συσκευασίας χρησιμοποιούνται σε άλλους βιομηχανικούς κλάδους ως πρώτη ύλη και αυτή η τάση ενδεχομένως να αυξηθεί. Για δεκαετίες αυτό θεωρείτο «βολικό».

Αυτή η πραγματικότητα που κυριαρχεί στην αγορά καθιστά απαραίτητη την ενθάρρυνση της χωριστής συλλογής και διαλογής των ρευμάτων αποβλήτων από άλλους κλάδους, όπως η οικοδομή και οι κατασκευές, η κλωστοϋφαντουργία και η αυτοκινητοβιομηχανία, έτσι ώστε να υπάρχουν περισσότερα διαθέσιμα υλικά που θα προέρχονται και από αυτούς τους βιομηχανικούς τομείς.

Η Γαλλία είναι η πρώτη χώρα της Ε.Ε. στην οποία έχει ξεκινήσει επίσημα αυτή η συλλογή και διαλογή για τα απόβλητα κτιρίων και κατασκευών.

Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες λείπουν προς το παρόν οι υποδομές για αυτά τα πρόσθετα ρεύματα, με ορισμένες μεγάλες εξαιρέσεις, όπως για παράδειγμα τα πλαίσια παραθύρων και τους σωλήνες από PVC,και το EPS,όπου οι μεταποιητές και οι εταίροι της αλυσίδας αξίας έχουν αναλάβει ενεργό δράση».

Ο στόχος των 10 εκατομμυρίων τόνων

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στοχεύει να επιτύχει χρήση 10 εκατομμυρίων τόνων ανακυκλωμένου υλικού σε νέα πλαστικά προϊόντα έως το 2025. Την επόμενη χρονιά δηλαδή. Τι πιστεύει ο κ. Μερκξ ότι θα συμβεί έχοντας μια εκ των έσω εικόνα για τον συγκεκριμένο στόχο.

«Η ετήσια κατανάλωση πλαστικών στην Ευρώπη ανέρχεται σε περίπου 55 εκατομμύρια τόνους. Με την τάση προς μια μεγαλύτερη κυκλικότητα στα προϊόντα, η επίτευξη των 10 εκατομμυρίων τόνων είναι κατά την άποψή μου απλώς ένα ορόσημο, καθώς μελλοντικά θα πρέπει να ξεπεραστεί αυτός ο όγκος. "Ναι, μπορούμε", ωστόσο υπάρχουν ακόμη κάποια εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν

Η EuPC εγκαινίασε την πρωτοβουλία MORE (moreplatform.eu)για την παρακολούθηση των δεδομένων σχετικά με τη χρήση ανακυκλωμένων υλικών στη μεταποιητική βιομηχανία. Ενώ η συμμετοχή σε αρκετές χώρες της Ε.Ε. είναι καλή, οι μεταποιητές σε άλλες χώρες υστερούν, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο. Η χρήση της πλατφόρμας είναι δωρεάν, οπότε απευθύνω έκκληση προς την ελληνική βιομηχανία να εντείνει τις προσπάθειες της για την υποβολή εκθέσεων.

Ξεκινήσαμε επίσης το PolyCert (polycerteurope.eu) για να έχουμε έναν εναρμονισμένο τρόπο ελέγχου του ανακυκλωμένου περιεχομένου. Εδώ ευτυχώς βλέπουμε έναν αυξανόμενο αριθμό συστημάτων ελέγχου να εντάσσονται, αλλά και εδώ υστερεί η Ελλάδα και καλούμε τις εταιρείες να μας προσεγγίσουν και να ενταχθούν στο σύστημα.

Υπάρχουν πολλά καλά παραδείγματα όπου η χρήση ανακυκλωμένων υλικών είναι αυξημένη εδώ και δεκαετίες. Υπάρχουν και άλλες αγορές με μεγαλύτερες προκλήσεις. Ορισμένα από  τα εμπόδια για να επιτευχθεί ο στόχος συνδέονται άμεσα με τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη συλλέγει σήμερα τα ρεύματα αποβλήτων. Ο τρόπος αυτός εξακολουθεί να είναι γραμμικός και πρέπει να μετασχηματιστεί σε κυκλικό.

Σε ορισμένες άλλες χώρες της Ε.Ε., η αποτέφρωση και η χρήση πλαστικών αποβλήτων στις τσιμεντοβιομηχανίες έχει θεωρηθεί ως "ανακύκλωση" και η λήψη πολιτικών αποφάσεων το 2008 για το PPWD (Packaging and Packaging Waste Directive) επέτρεψε τη μαζική εξαγωγή αποβλήτων σε προορισμούς στην Άπω Ανατολή.

Μια παράγραφος από την τελική έκδοση της οδηγίας PPWD του 2008, η οποία θα απέτρεπε αυτό το ενδεχόμενο, σε μεγάλο βαθμό, αφαιρέθηκε σε έναν από τους τελευταίους γύρους ψηφοφορίας, κυρίως υπό την πίεση ορισμένων συγκεκριμένων κρατών μελών. Στα στοιχεία της Eurostatμπορούν εύκολα να εντοπιστούν οι πολύ αρνητικές επιπτώσεις αυτής της πολιτικής απόφασης.

Έτσι, οι πολιτικοί θα πρέπει να γνωρίζουν πολύ καλύτερα από ότι σήμερα, ότι μια συγκεκριμένη απόφαση τους μπορεί να έχει σημαντικές μακροπρόθεσμες ανεπιθύμητες επιπτώσεις. Άλλα δύο απλά παραδείγματα. Αποφασίστηκε ότι το κάπνισμα σε εσωτερικούς χώρους απαγορεύεται. Κατά συνέπεια οι άνθρωποι καπνίζουν σε εξωτερικούς χώρους και αντί να πετούν τα φίλτρα στα τασάκια, όπως έκαναν μέσα, βλέπουμε να τα ρίχνουν στους δρόμους, γεμίζοντας τους με απόβλητα.

Σε αρκετές χώρες τα πρατήρια βενζίνης/καυσίμων έχουν μετατραπεί σε σούπερ μάρκετ, όπου πωλούνται πολλά προϊόντα καθοδόν (on-the-go). Δίπλα τους υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός εστιατορίωνon-the-go κοντά σε αυτοκινητόδρομους. Πολλά από τα προϊόντα που πωλούν είναι συσκευασμένα και πάρα πολλές από τις συσκευασίες (όλων των υλικών) δεν καταλήγουν στην ανακύκλωση αλλά απορρίπτονται στο περιβάλλον. Ναι, βέβαια, κάθε καταναλωτής έχει σημαντική ατομική ευθύνη, αλλά οι συγκεκριμένοι εταιρείες και ο δημόσιος τομέας που χορηγούν άδειες λειτουργίες έχουν ακόμη μεγαλύτερη ευθύνη. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορούν να οργανωθούν συστήματα εγγυοδοσίας.

Ενώ από τη μία πλευρά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέτει πλέον σαφείς στόχους προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης κυκλικότητας, βλέπουμε ταυτόχρονα ότι κατατίθενται νομικές προτάσεις που στην πραγματικότητα εμποδίζουν την ανάπτυξη των ανακυκλωμένων υλικών. Για παράδειγμα στα ρεύματα αποβλήτων που προέρχονται από προϊόντα με μεγάλη διάρκεια ζωής.

Από τεχνική άποψη, αυτά τα ανακυκλώσιμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε νέα προϊόντα, ωστόσο οι μεταποιητές ή οι πελάτες μας δεν επιτρέπεται να το πράξουν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, υπάρχουν τώρα προτάσεις για 10ετή παρέκκλιση, αλλά αυτό δεν είναι πολύ χρήσιμο σε προϊόντα που έχουν δυνητική διάρκεια ζωής 50 χρόνια ή και περισσότερα και τα οποία μπορούν στη συνέχεια να ανακυκλωθούν και πάλι και να γίνουν νέα προϊόντα με μεγάλη διάρκεια ζωής.

Έτσι, η βιομηχανία χρειάζεται πολιτικές και νόμους που θα ισχύουν για χρόνια. Η αβεβαιότητα επιβραδύνει τις επενδύσεις και χωρίς επενδύσεις οι στόχοι δεν θα επιτευχθούν.

Επισημάναμε ήδη διάφορες από αυτές τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στις παρούσες νομοθετικές προτάσεις και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Είναι σαφές ότι και αυτή τη φορά δεν έχουν μελετηθεί πολύ καλά όλα όσα προτείνονται από τον νομοθέτη».

Οι μελλοντικές προκλήσεις και οι προτεραιότητες

Στον νομοθετικό κυκεώνα, που κυκλώνει απειλητικά την βιομηχανία πλαστικών, η «ΕuPC» έχει αναδείξει πέντε βασικές προτεραιότητες, τις οποίες θα πρέπει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά.

«Υπάρχουν διάφορες προκλήσεις, που όλες χρήζουν προσοχής. Με σειρά προτεραιότητας, η EuPC έχει θέσει τις 5 βασικούς στόχους στο πλαίσιο του έργου PolyVision:

-Αποανθρακοποίηση (Decarbonization ιδίως πεδίο εφαρμογής 3)

-Καινοτομία

-Κλιματική αλλαγή

-Κυκλικότητα

-Επικοινωνία

Ωστόσο, επίσης σημαντικά θέματα όπως τα μικροπλαστικά, τα πρόσθετα, η τυποποίηση (CEN/ISO)και πολλά άλλα θα χρειαστούν την προσοχή μας κατά προτεραιότητα.

Τα τελευταία χρόνια η EuPCέχει ξεκινήσει έργα όπως το MORE(συλλογή δεδομένων) και το PolyCert(εναρμονισμένη πιστοποίηση). Ο αριθμός των μεταποιητών και οι όγκοι που αναφέρονται στο MORE αυξάνονται και όλοι οι σύνδεσμοι θα πρέπει να ενθαρρύνουν τα μέλη τους να στέλνουν τα δεδομένα τους σε αυτό το σύστημα. Ετοιμαζόμαστε να φέρουμε τα συστήματα αυτά στο επόμενο επίπεδο, χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων τεχνολογίες blockchain και τεχνητή νοημοσύνη.

Εγκαινιάσαμε την Συμβουλευτική Ομάδα της «EuPC»( WG Advocacy)για τον εξορθολογισμό των εργασιών υποστήριξης που χρειάζονται τα μέλη μας, σε στενή συνεργασία μαζί τους. Δεν συμμετέχουν ακόμη όλα τα μέλη ενεργά, οπότε πρέπει να καταβάλουμε πρόσθετες προσπάθειες για να συμβεί αυτό. 

Πρόσφατα ξεκινήσαμε επίσης το «EuPC WG Circularity»,όπου αναλύονται θέματα σχετικά με την αποανθρακοποίηση και τη διαθεσιμότητα ανακυκλωμένων υλικών, τις πιστώσεις άνθρακα (carbon credits), τη βιωσιμότητα και άλλα. Θα καλωσορίζαμε στις εργασίες του γκρουπ κορυφαίους μεταποιητές και θα τους ζητούσαμε να έχουν ενεργό ρόλο στις συζητήσεις, στο πλάι των εκπροσώπων των συνδέσμων τους.

Εκτόςαπό την αυξημένη ενεργό συμμετοχή των εθνικών συνδέσμων πλαστικών, πρέπει να αυξήσουμε τα μέλη του Φόρουμ Ανώτερων Στελεχών της EuPC (Senior Executive Forum SEF) όπου ανώτερα στελέχη και ιδιοκτήτες κορυφαίων εταιρειών μεταποίησης θα μπορούν να συμμετέχουν άμεσα στις συζητήσεις μας για τις βασικές μας προτεραιότητες. Προφανώς, οι εταιρείες αυτές θα πρέπει επίσης να παραμείνουν μέλη των εθνικών τους ενώσεων.

Στην ίδια κατεύθυνση, εγκαινιάσαμε το Φόρουμ Εκτελεστικών Εταίρων (Partner Executive Forum PEF),το οποίο εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση τον Μάιο του 2023. Το PEF θα επιτρέψει σε εταιρείες της αλυσίδας αξίας μας, όπως προμηθευτές μηχανημάτων, προμηθευτές ενέργειας, προμηθευτές πρώτων υλών, να γίνουν άμεσοι εταίροι της EuPC και να συμμετέχουν στις συζητήσεις μας.

Τέλος, η EuPC και η PolymerComplyEuropeσυμμετέχουν ενεργά σε 7 έργα καινοτομίας της Ε.Ε. με μεγάλη ποικιλία πεδίων εφαρμογής. Το ECP4 μας συνδέει με μια μεγάλη ομάδα ακαδημαϊκών και ερευνητικών κέντρων στην Ευρώπη.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου μας, το 2023 στη Λυών η καινοτομία ήταν ένα από τα βασικά θέματα. Για το επερχόμενο συνέδριο του 2024, τον Ιούνιο στις Βρυξέλλες, τα θέματα που θα επικεντρωθούμε θα είναι τα εξής: Αποανθρακοποίηση, Καινοτομία, Κυκλικότητα και Κλιματική Αλλαγή.

Ελπίζουμε ότι όλες οι ενώσεις-μέλη αλλά και πολλοί εκπρόσωποι των εταιρειών μεταποίησης θα είναι παρόντες αυτοπροσώπως. Οι εγγραφές θα ξεκινήσουν σύντομα».

«Χρειάζεται σημαντική πρόοδος στην Ελλάδα»

Ο Μπέρναρντ Μερκξ έχει επισκεφτεί αρκετές φορές την Ελλάδα και έχει ιδία άποψη για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ελληνική βιομηχανία πλαστικών, όπως μας αναφέρει.

«Έχω μακρά προϋπηρεσία στην ανώτερη διοίκηση πολυεθνικού ομίλου μεταποίησης με ολοκληρωμένες εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, με έδρα το βόρειο τμήμα της Ευρώπης και έχω επισκεφθεί εταιρείες μεταποίησης και ανακύκλωσης σε όλη την Ευρώπη και το εξωτερικό. Έτσι, θα απαντήσω σε αυτή την ερώτηση με "βορειοευρωπαϊκά χρωματιστά γυαλιά". 

Υπάρχουν πολλές, καλές εταιρείες μεταποίησης στην Ελλάδα και τις τελευταίες 3 δεκαετίες έχω επισκεφθεί αρκετές κατά τη διάρκεια των τακτικών επαγγελματικών μου ταξιδιών στην Ελλάδα. Πολλές από αυτές ανταποκρίνονται στα υψηλότερα πρότυπα και διαθέτουν τις τελευταίες τεχνολογίες του κλάδου στις εγκαταστάσεις τους.

Η τελευταία μου επίσκεψη στην Ελλάδα ήταν πριν από την πανδημία, οπότε μπορεί να έχουν υπάρξει εξελίξεις που έχω χάσει ή παραβλέψει. Στη μνήμη μου υπάρχει ωστόσο ένας μεγαλύτερος αριθμός εταιρειών που θα πρέπει να καταγράψουν σημαντική πρόοδο στον τομέα της βιωσιμότητας και του τρόπου που εργάζονται, καθώς δεν είναι σύγχρονες ούτε θα αντέξουν στο απαιτητικό μέλλον.

Βλέπω παρόμοιες προκλήσεις με εταιρείες σε άλλες χώρες στο ανατολικό και νότιο κομμάτι της Ευρώπης, λιγότερο στο βόρειο κομμάτι. Αρκετές από αυτές τις εταιρείες δεν είναι μέλη μιας επαγγελματικής ένωσης, οπότε στερούνται πολύτιμων πληροφοριών που θα είχαν μεγάλο θετικό αντίκτυπο στην εταιρεία τους.

Μερικές φορές τείνουν να θεωρούν την καταβολή της συνδρομής τους ως κόστος, ενώ θα έπρεπε να την θεωρούν επένδυση για να είναι ενήμερες για τις εξελίξεις. Πρέπει όλοι να βρούμε έναν καλύτερο τρόπο για το πώς θα τους προσεγγίσουμε και θα τους πείσουμε να συμμετάσχουν.

Για να είμαστε ακριβείς θα πρέπει να αναφερθεί ότι, φυσικά, και στο βόρειο κομμάτι της Ευρώπης, μέρος της μεταποιητικής βιομηχανίας δεν είναι μέλος επαγγελματικών ενώσεων. Και εδώ αντιμετωπίζουμε μια παρόμοια πρόκληση, αλλά σε γενικές γραμμές οι εταιρείες είναι πιο κοντά στην τελευταία λέξη της τεχνολογίας.

Όσον αφορά τις υποδομές ανακύκλωσης, κατά την άποψη μου, η Ελλάδα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης, σε σύγκριση με αρκετές χώρες της Ε.Ε., οπότε θα χρειαστούν πρόσθετες προσπάθειες για να αυξηθεί η ικανότητα ανακύκλωσης, τοπικά και περιφερειακά, ώστε να παράγουν ανακυκλωμένα υλικά υψηλής ποιότητας που θα χρησιμεύσουν ως πρώτες ύλες για την ελληνική βιομηχανία μεταποίησης.

Η περαιτέρω ενσωμάτωση εργασιών ανακύκλωσης από τις εταιρείες μεταποίησης είναι ένας από τους τρόπους ανάπτυξης της.

Εξόσων γνωρίζω, ακόμη και σήμερα εξακολουθούν να εισάγονται πολλά υλικά από άλλες χώρες. Η ζήτηση για ανακυκλώσιμα υλικά θα αυξηθεί σε αυτές τις χώρες και συνεπακόλουθα και ο ανταγωνισμός»

«Αποκλιμάκωση της κρίσης από τον Αύγουστο»

Τις τελευταίες εβδομάδες η αγορά των πρώτων υλών στην Ευρώπη έχει γίνει ασφυκτική σαν θηλιά για τους μεταποιητές πλαστικών.

Έλλειψη πρώτων υλών και ιστορικά ρεκόρ στις τιμές, σε όσες πρώτες ύλες είναι διαθέσιμες, δημιουργούν μια υπαρξιακή κρίση, η οποία απειλεί τη βιωσιμότητα των εταιρειών στην Ευρώπη και φυσικά την Ελλάδα.

Οι μεταποιητικές εταιρείες έχουν αποδυθεί σε ένα κυνήγι υλικών για να συνεχίσουν απρόσκοπτα την παραγωγή τους και να παραδώσουν έγκαιρα τις παραγγελίες στους πελάτες τους.

Με την κατάσταση να θυμίζει έντονα το 2015, όταν είχαν κηρυχθεί μια σειρά από Force Majeure, που απείλησαν τη βιομηχανία, τα «Πλαστικά Χρονικά» απευθύνθηκαν στον Πρόεδρο της «Polymers for Europe Alliance», του οργανισμού, που συστήθηκε εκείνη την εποχή από τη «EuPC» για να αποφευχθεί μια μελλοντική κρίση πρώτων υλών στην Ευρώπη. 

Ο Ρον Μαρς, ο οποίος συμμετέχει και στο διοικητικό συμβούλιο της «EuPC» σε μια αρκετά έντονη περίοδο, εξαιτίας των αλλεπάλληλων διαπραγματεύσεων με τους προμηθευτές, αφιέρωσε λίγο χρόνο προκειμένου να ρίξει φως στις πτυχές αυτής της υπόθεσης, που έχει επηρεάσει λίγο πολύ όλες τις εταιρείες-μέλη του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος.

Καταρχάς, τον ρωτήσαμε αν μπορεί να συγκρίνει τη σημερινή εποχή με το 2015. «Υπάρχει μια θεμελιακή διαφορά ανάμεσα στις δύο περιόδους» υποστηρίζει ο κ. Μαρς στη συνέντευξη του στα «Πλαστικά Χρονικά».

«Το 2015, η κήρυξη των Force Majeure από τα εργοστάσια των προμηθευτών πρώτων υλών προκάλεσε εκείνη τη σημαντική κρίση. Σήμερα, η κρίσητων πρώτων υλών δεν δημιουργήθηκε από τα Force Majeure αλλά επιδεινώθηκε από αυτά.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, το 2020, οι τιμές στις πρώτες ύλες ήταν αρκετά καλές. Τα περιοριστικά μέτρα, που λήφθηκαν για τον περιορισμό τηςπανδημίας είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής των μεταποιητικών εταιρειών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Έτσι, πολλές πρώτες ύλες, που προορίζονταν για την Ευρώπη κατευθύνθηκαν στην Κίνα και στις Η.Π.Α., οι βιομηχανίες των οποίων είχαν αρχίσει να αυξάνουν σημαντικά την παραγωγή τους.

Περίπου τον Δεκέμβριο του 2020, οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες άρχισαν να κάνουν το come back και τότε λόγω του γεγονότος, που σας είπα νωρίτερα, υπήρξαν ελλείψεις σε πρώτες ύλες, μιας και αυτές είχαν διοχετευθεί στις Η.Π.Α. και την Κίνα» μας λέει ο κ. Μαρς, ο οποίος περιγράφει ως «GroundZero» της κρίσης, που συνεχίζει να σοβεί στην ευρωπαϊκή βιομηχανία τον Φεβρουάριο του 2021.

«Οι ακραίες καιρικές συνθήκες που έπληξαν τις Η.Π.Α., με μια τρομερή κακοκαιρία στο Τέξας, είχε ως αποτέλεσμα πολλοί προμηθευτές πολυαιθυλενίου, πολυπροπυλενίου και PVC να κηρύξουν Force Majeure.

Όπως γνωρίζετε, σε εκείνη την περιοχή των Η.Π.Α. είναι εγκατεστημένες οι μεγαλύτερες εξαγωγικές εταιρείες πρώτων υλών στον κόσμο. Περίπου το 20% της παραγωγής πρώτων υλών προοριζόταν για την Ευρώπη και έπειτα από τις ακραίες καιρικές συνθήκες, που έπληξαν την περιοχή δεν έφτασαν ποτέ.

Για να δώσουμε μια τάξη μεγέθους του τι συνέβη, σύμφωνα με τα στοιχεία, που έχουμε στη διάθεση μας, σχεδόν το 75% της παραγωγής πολυαιθυλενίου διακόπηκε, το 60% του πολυπροπυλενίου και το 55% του PVC» μας λέει ο κ. Μαρς.

Μάλιστα, η «Wall Street Journal» εκτίμησε εκείνες τις ημέρες ότι η συνολική ζημιά ξεπέρασε τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια.

«Οι ζημιές ήταν σαφώς μεγάλες. Από εκεί και πέρα υπήρξε σίγουρα μια εκμετάλλευση της κατάστασης από τους προμηθευτές πρώτων υλών, οι οποίοι χρέωσαν με πολύ υψηλές τιμές τις διαθέσιμες πρώτες ύλες, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στη σημερινή κατάσταση» λέει στα «Πλαστικά Χρονικά» ο κ Μαρς

Φυσικά, όλοι πλέον αναρωτιούνται πότε θα εξομαλυνθεί αυτή η κατάσταση, που έχει προκαλέσει προς το παρόν αμυχές σε όλους αλλά σύντομα αν παραμείνει δύναται να δημιουργήσει και ανεπούλωτες πληγές στη βιωσιμότητα των μικρών και μεσαίων μεταποιητικών εταιρειών στην Ευρώπη.

«Δεν θα έλεγα σε κανέναν να περιμένει σημαντική βελτίωση τον Μάιο ή τον Ιούνιο. Από τα στοιχεία που έχουμε, τις διαπραγματεύσεις, που έχουμε κάνει με τους προμηθευτές πρώτων υλών, φαίνεται ότι οι τιμές θα επανέλθουν κοντά στα κανονικά επίπεδα από τον Αύγουστο του 2021.

Εκείνη την εποχή φαίνεται ότι θα υπάρξει και πάλι κανονική ροή πρώτων υλών και θα μπορέσει να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις από τα όσα συνέβησαν αυτή την περίοδο» λέει ο κ. Μαρς.

Η «Polymers for Europe Alliance» ιδρύθηκε το 2015 με καταστατικό στόχο να βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τους μεγάλους προμηθευτές πρώτων υλών προκειμένου να μην επαναληφθούν τα όσα συνέβησαν εκείνη την εποχή, με τη μεγάλη κρίση των Force Majeure, που προκάλεσε πρόβλημα σε όλη την ευρωπαϊκή βιομηχανία.

Τον ρωτήσαμε, αν ήλθαν σε επαφή με τους Προμηθευτές σε αυτή τη συγκυρία.

«Φυσικά. Μιλάμε μαζί τους αυτή την περίοδο. Κοιτάξτε προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε καλές σχέσεις με τους προμηθευτές και για αυτό εγκαινιάσαμε τα βραβεία Best Polymer Producers Awards for Europe. Είναι μια ευκαιρία να ερχόμαστε κάθε χρόνο μαζί τους και να συζητάμε σε ένα καλό περιβάλλον τα προβλήματα μας.

Αυτή την περίοδο δεν είμαστε χαρούμενοι ασφαλώς με τα όσα συμβαίνουν. Πιστεύω ότι εκμεταλλεύτηκαν καταστάσεις και αύξησαν δυσανάλογα τις τιμές. Αλλά όταν μιλάμε μαζί τους μας λένε ότι και για αυτούς δεν είναι εύκολη κατάσταση. Χρειάζεται να πληρώσουν περισσότερα χρήματα και οι αυξήσεις μετακυλύονται στους μεταποιητές» υποστηρίζει ο κ. Μαρς, ο οποίος βρίσκεται σε επαφή με αρκετές μεταποιητικές εταιρείες στην Ευρώπη αυτή την περίοδο.

«Λαμβάνουμε αναφορές ότι υπάρχει μεγάλη δυσκολία από τη μεταποιητική βιομηχανία να αποκτήσει τις απαιτούμενες πρώτες ύλες προκειμένου να εκπληρώσουν τις υπογεγραμμένες παραγγελίες τους προς τους πελάτες τους. Όταν τα καταφέρνουν, οι τιμές είναι πολύ αυξημένες. Πρόκειται για μια δύσκολη περίοδο καθώς η βιομηχανία προσπαθεί να ανακάμψει από τις επιπτώσεις της πανδημίας».

Προφανώς, ρωτήσαμε αν διαδραματίζει ρόλο στην έλλειψη πρώτων υλών και τις αυξημένες τιμές το γεγονός ότι χρειάζεται να παραχθεί ο ατομικός προστατευτικός εξοπλισμός.

«Όπως σας είπα, τον Σεπτέμβριο του 2020 η κατάσταση ήταν αρκετά καλή. Τότε παραγόταν προστατευτικός εξοπλισμός χωρίς να υπάρχει πρόβλημα με τις πρώτες ύλες. Σίγουρα έχουν υπάρξει προβλήματα στον εφοδιασμό λόγω της πανδημίας. Τα κοντέινερ μεταφοράς είναι λιγότερα αλλά αυτό δεν είναι το βασικό πρόβλημα μας αυτή τη περίοδο».

Ολοκληρώσαμε αυτή την ενδιαφέρουσα συνέντευξη ρωτώντας τον κ. Μαρς ποιοι είναι οι μελλοντικοί στόχοι της «Polymers for Europe Alliance».

«Μακροπρόθεσμος στόχος μας είναι για την Ευρώπη να αποκτήσει αυτάρκεια στις πρώτες ύλες και να μην εξαρτάται από τις Η.Π.Α. ή οποιαδήποτε άλλη περιοχή του πλανήτη. Είναι εύκολο; Σαφώς όχι.

Δεν θα φέρουν τις παραγωγικές τους μονάδες στην Ευρώπη οι μεγάλες εταιρείες επειδή απλά τους το ζητάμε. Αλλά είναι κάτι που το συζητάμε μαζί τους και θέλουμε από κοινού να βρούμε τους τρόπους που θα το κατορθώσουμε. Θα είναι αμοιβαία επωφελές για όλα τα εμπλεκόμενα μέρα. Μια τέτοια αλλαγή θα είναι game changer» αναφέρει στη συνέντευξη του στα «Πλαστικά Χρονικά» ο Ρον Μαρς.

Συγκεκριμένα αποτελέσματα στις προκλήσεις, που αφορούν τα απορρίμματα, θα αποτελέσουν το κλειδί για να αποδεχτεί το ευρύ κοινό τα οφέλη των πλαστικών. Αυτό εκτιμά η νέα Διευθύνουσα Σύμβουλος της «PlasticsEurope», Βιρτζίνια Γιάνσενς, στην πρώτη αποκλειστική της συνέντευξη, που παραχώρησε στα «Πλαστικά Χρονικά», έπειτα από την ανάληψη καθηκόντων της τον περασμένο Φεβρουάριο. Ιεραρχεί ως προτεραιότητα την επίσπευση της μετάβασης προς μια Κυκλική Οικονομία ενώ θεωρεί πιο σημαντική πρόκληση την ορθή απόρριψη των πλαστικών απορριμμάτων, τα οποία δεν θα πρέπει να καταλήγουν στο περιβάλλον. Αναφέρει ότι η πανδημία ενδεχομένως να βοηθήσει τους πολίτες να κατανοήσουν γιατί χρησιμοποιούνται ευρέως τα πλαστικά ενώ υποστηρίζει ότι η κοινωνία χρειάζεται πολιτικές, που βασίζονται σε επιστημονική τεκμηρίωση. Αποκαλύπτει, επίσης, ότι είναι πιθανό να υπάρξουν κίνητρα και νέοι τρόποι συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις για να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρξει η ανάπτυξη.

«Πλαστικά Χρονικά»: Η πανδημία άλλαξε τον κόσμο, έτσι, όπως τον γνωρίζαμε. Οι εκατοντάδες χιλιάδες θάνατοι, τα εκατομμύρια κρούσματα, τα μέτρα περιορισμού και κοινωνικής αποστασιοποίησης διαμόρφωσαν μια νέα πραγματικότητα. Τα εθνικά συστήματα υγείας δοκιμάστηκαν και σε αυτή τη δυστοπία τα πλαστικά αναδείχθηκαν ως η πιο αξιόπιστη και προσιτή λύση για την ατομική προστασία. Περιμένετε αυτή η περιπέτεια να οδηγήσει και σε αλλαγή της αντίληψης των ανθρώπων για το υλικό;

«Βιρτζίνια Γιάνσενς»: «Η COVID-19 είχε έντονο αντίκτυπο στην καθημερινότητα μας. Από τον τρόπο που εργαζόμαστε, επικοινωνούμε, φροντίζουμε τον εαυτό μας και τους αγαπημένους μας μέχρι το πώς αποκτούμε γνώσεις, ψωνίζουμε, διασκεδάζουμε με τα παιδιά μας, για να αναφέρω μόνο μερικές από τις αλλαγές. Τα πλαστικά συνεισφέρουν στην καθημερινή μας ζωή προσφέροντας πολλά οφέλη και διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο σε ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών τόσο στη σημερινή…COVID-19 εποχή όσο και σε κανονικές συνθήκες. Τα μέλη μας και το προσωπικό τους εργάζονται ακαταπόνητα, σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, από την ημέρα, που ξέσπασε η πανδημία για τη διασφάλιση της επάρκειας των απαραίτητων ιατρικών συσκευών, του προστατευτικού εξοπλισμού, καθώς και των συσκευασιών φαρμάκων και τροφίμων, τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τους πολίτες. Τα πλαστικά αποτελούν λύση σε πολλά προβλήματα και λαμβάνοντας υπόψη τις ελλείψεις ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού σε πολλές χώρες, πιστεύω ότι οι πολίτες θα αρχίσουν να συνειδητοποιούν την αξία πλαστικών προϊόντων, όπως οι μάσκες και τα γάντια, τα οποία τους διατηρούν ασφαλείς κάθε ημέρα. Κανείς δεν φανταζόταν ποτέ ότι θα χρειαζόμασταν μάσκες και γάντια για να ψωνίσουμε τρόφιμα, αλλά αυτή είναι η νέα πραγματικότητα για όλους μας. Η προσωπική ασφάλεια που θεωρούσαμε δεδομένη  μέχρι πριν από λίγο καιρό, τέθηκε σε αμφιβολία από την πανδημία. Επιπλέον, πιστεύουμε ότι είναι ορατή στους πολίτες η προσπάθεια της βιομηχανίας πλαστικών να βοηθήσει σε αυτήν την υγειονομική κρίση. Αυτή η οριακή κατάσταση, στην οποία έχουμε περιέλθει, αποδεικνύει ότι κανείς δεν μπορεί να τα καταφέρει από μόνος του. Ο ατομικός προστατευτικός εξοπλισμός, σε συνδυασμό με άλλα μέτρα ασφαλείας, επέτρεψαν σε εργαζόμενους από διαφορετικές βιομηχανίες να συνεχίσουν να συνεισφέρουν στη αδιάκοπη παραγωγή κατά τη διάρκεια της πανδημίας έτσι ώστε να μην διακοπεί η αλυσίδα εφοδιασμού, που προμήθευε με τα βασικά προϊόντα τον πληθυσμό. Μπορεί από αυτή την υγειονομική κρίση, να υπάρξει, επίσης, μια αυξημένη κατανόηση για τους λόγους, που χρησιμοποιούνται τα πλαστικά σε εφαρμογές εκτός του ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού, για παράδειγμα την προστασία των τροφίμων από μόλυνση. Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, εξακολουθούμε να επικεντρωνόμαστε στη μετάβαση σε μια αποτελεσματική Κυκλική Οικονομία. Τα απορρίμματα από πλαστικά, η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση εξακολουθούν να βρίσκονται στη στόχευση μας και πιστεύουμε ότι οι αντιλήψεις των ανθρώπων δεν έχουν αλλάξει σε αυτούς τους τομείς. Δικαίως, καθώς τα πλαστικά απόβλητα στο περιβάλλον είναι ένα απαράδεκτο αποτέλεσμα.

«Πλαστικά Χρονικά»: Πώς αξιολογείτε την ευελιξία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών στην εποχή της πανδημίας; Ποια προβλήματα διείδατε στην αλυσίδα της βιομηχανίας ή ποιες αλλαγές σας έκαναν εντύπωση; Υπήρξαν πρωτοβουλίες από την «PlasticsEurope» προκειμένου να διευκολύνει το έργο της αλυσίδας πλαστικών σε αυτές τις δύσκολες στιγμές;

«Βιρτζίνια Γιάνσενς»: «Η βιομηχανία μας είναι πολύ ευρεία και τα προϊόντα των μελών μας χρησιμοποιούνται σε πολύ διαφορετικές εφαρμογές. Δεν έχουμε συλλέξει ακόμη τα δεδομένα από την κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα μέλη μας. Πάντως, ενώ έχει αυξηθεί πολύ η ζήτηση για υλικά που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή ατομικού προσωπικού εξοπλισμού και ορισμένες άλλες εφαρμογές, υπάρχουν επίσης άλλα προϊόντα και εφαρμογές, όπου η ζήτηση έχει μειωθεί σημαντικά. Οι προσπάθειες των εταιρειών-μελών μας περιλάμβαναν την αύξηση της παραγωγής των απαραίτητων προϊόντων την εποχή της πανδημίας, την ανάπτυξη νέων καινοτόμων σχεδίων για την παραγωγή ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού και τη συνεργασία με τις υγειονομικές αρχές και τις κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη για να μεταφερθούν τα προϊόντα σε εκείνους που τα χρειάζονταν περισσότερο. Ως Σύνδεσμος, επικεντρωθήκαμε να διασφαλίσουμε ότι τα μέλη μας θα μπορούσαν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά σε αυτή την περίοδο. Για παράδειγμα η παραγωγή απαραίτητων προϊόντων μπορεί να συνεχιστεί, με στόχο να αποφευχθούν καθυστερήσεις στα σύνορα των χωρών για την παράδοση εξοπλισμού ή να εξασφαλίσουμε ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να συνεχίσουν να διασχίζουν χωρίς προβλήματα τα σύνορα για να υπάρξει απρόσκοπτη ροή στην προμηθευτική αλυσίδα.

«Πλαστικά Χρονικά»: Ακτιβιστές και αυτοαποκαλούμενοι οικολόγοι ισχυρίστηκαν ότι η βιομηχανία των πλαστικών θέλησε να εκμεταλλευτεί την πανδημία για να αναστείλει νομοθετικές οδηγίες. Παράλληλα, εκφράζουν φόβους ότι με τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων θα διαπιστώσουμε ότι η εξάρτησή μας από τα πλαστικά έχει αυξηθεί. Είναι η εποχή για να επιζητήσουμε μια πιο επείγουσα μετάβαση σε μια Κυκλική Οικονομία προκειμένου να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά το πρόβλημα των απορριμμάτων;

«Βιρτζίνια Γιάνσενς»: «Θέλω να υπενθυμίσω ότι τα πλαστικά είναι σύμμαχος μας ενώ τα πλαστικά απορρίμματα ο κοινός εχθρός. Εκτός από τον ιατρικό τομέα, τα πλαστικά εξακολουθούν να είναι απαραίτητα για τη διασφάλιση του σύγχρονου τρόπου ζωής. Πιο συγκεκριμένα για συσκευασίες, κατασκευές, μεταφορές, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πολλούς ακόμη κλάδους. Θέλουμε να παράγονται βιώσιμα πλαστικά, τα οποία θα χρησιμοποιούνται και έπειτα, στο τέλος ζωής τους, θα ανακτώνται για να αποτελέσουν πολύτιμους πόρους για την παραγωγή νέων προϊόντων.  Αυτό αποτελεί το κοινό όραμα κατά μήκος όλης της αλυσίδας αξίας των πλαστικών. Τα μέλη μας συνεχίζουν να συνεργάζονται με ένα ευρύ φάσμα εμπλεκομένων φορέων και ιδίως με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, για να επιταχύνουμε τη μετάβαση προς την Κυκλική Οικονομία και την εξάλειψη των πλαστικών απορριμμάτων. Η πιο σημαντική πρόκληση είναι η ορθή απόρριψη των πλαστικών απορριμμάτων, τα οποία δεν θα πρέπει να καταλήγουν στο περιβάλλον. Είμαστε υπερήφανο μέλος της «Circular Plastics Alliance» και επικεντρωνόμαστε στην αύξηση του ανακυκλωμένου περιεχομένου σε νέα προϊόντα. Συμμετέχουμε σε παγκόσμιο επίπεδο στο «World Plastics Council» (Παγκόσμιο Συμβούλιο Πλαστικών), στη «Global Plastics Alliance» (Παγκόσμια Συμμαχία Πλαστικών) και την «Alliance to End Plastic Waste» (Συμμαχία για την εξάλειψη των πλαστικών απορριμμάτων) προκειμένου να συμβάλλουμε στον τερματισμό των θαλάσσιων απορριμμάτων. Επιπλέον, υποστηρίζουμε τις καινοτομίες στις τεχνολογίες ανακύκλωσης πλαστικών (αύξηση παραγωγικής ικανότητας, χημική ανακύκλωση ως συμπληρωματικό εργαλείο της μηχανικής ανακύκλωσης). Πολύ σημαντική είναι επίσης η βέλτιστη συλλογή και η ταξινόμηση των πλαστικών, μιας και αυτοί οι δύο παράγοντες εξακολουθούν να αποτελούν τα κλειδιά για την επίτευξη υψηλότερων ποσοστών ανακύκλωσης και την επιτάχυνση της Κυκλικής Οικονομίας. Εκτός από την κυκλικότητα, και καθώς επιδιώκουμε να εξέλθουμε από την υγειονομική κρίση, παραμένουμε πλήρως δεσμευμένοι να ανταποκριθούμε στους στόχους της κλιματικής αλλαγής, που υποστηρίζει η Ε.Ε.. Ως εκ τούτου, υποστηρίζουμε πλήρως τους περιβαλλοντικούς στόχους που καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη. Δεσμευόμαστε, επίσης, να υποστηρίξουμε το προγραμματισμένο νομοθετικό έργο, το οποίο πρέπει να διατηρηθεί ως έχει. Η κοινωνία χρειάζεται πολιτικές, που βασίζονται σε επιστημονική τεκμηρίωση και θα διαμορφώσουν το πλαίσιο της μετάβασης στην Κυκλική Οικονομία και έτσι θα επιτραπεί στους πολίτες να αναγνωρίσουν και να εκτιμήσουν την αξία των πλαστικών.

«Πλαστικά Χρονικά»: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνήθηκε να μεταθέσει την προθεσμία εναρμόνισης της Οδηγίας, που αφορά τα αποκαλούμενα πλαστικά μίας χρήσης, παρά τα αιτήματα, που υπήρξαν την εποχή της πανδημίας, όπου τα πλαστικά αποδείχθηκαν η πιο ασφαλής και αξιόπιστη λύση. Ποιες είναι οι σκέψεις σας για αυτή την άρνηση και εκτιμάτε ότι θα υπάρξει κάποια αλλαγή στην προσέγγιση της Ε.Ε. προς τα πλαστικά ή θα συνεχίσουμε στο ίδιο μοτίβο με νέες απαγορεύσεις και περιορισμούς»;

«Βιρτζίνια Γιάνσενς»: «Θα πρέπει να θυμηθούμε ότι ο βασικός στόχος της Οδηγίας για τα πλαστικά μιας χρήσης είναι η αντιμετώπιση της πρόκλησης των πλαστικών απορριμμάτων και ιδίως αυτών, που καταλήγουν στο θαλάσσιο χώρο. Είναι ένας στόχος, τον οποίο συμμεριζόμαστε απόλυτα, σε ποσοστό 100%. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει να εργάζεται για αυτόν τον στόχο, αλλά δεν πρέπει να προσεγγίζουμε αυτό το έργο της μόνο ως απαγορεύσεις και περιορισμούς. Πολλές από τις επερχόμενες πρωτοβουλίες θα εξετάσουν τους τρόπους, με τους οποίους τα πλαστικά θα γίνουν πιο κυκλικά σε όλες τις εφαρμογές. Όχι μόνο στις συσκευασίες και τα πλαστικά μιας χρήσης αλλά και τα αυτοκίνητα, τα ηλεκτρονικά και τις κατασκευές. Έχουμε πολύ θετικές συζητήσεις με την Ε.Ε. σε όλα αυτά τα θέματα και η κυκλικότητα θα αποτελέσει ένα ουσιαστικό στοιχείο για τα πλαστικά, τα οποία θα διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην Πράσινη Συμφωνία της Ε.Ε..

«Πλαστικά Χρονικά»: Ιστορικά, οι εποχές, όπου υπήρξαν κρίσεις, αποτέλεσαν και μια περίοδο αλλαγών. Τι αντίκτυπο αναμένετε να έχει η υγειονομική κρίση στη βιομηχανία των πλαστικών σε παγκόσμια κλίμακα και είστε αισιόδοξη ότι, καθώς θα ξεφεύγουμε από αυτήν, θα μπορούσαμε να ελπίζουμε στη μετάβαση σε μια καλύτερη και πιο βιώσιμη βιομηχανία;

«Βιρτζίνια Γιάνσενς»: Η κρίση ανέδειξε την αξία της παραγωγής απαραίτητων προϊόντων από πλαστικά στην Ευρώπη. Επίσης, τη συνεισφορά των πλαστικών στην προστασία και την προμήθεια τροφίμων στους πολίτες. Στην παράδοση ιατρικού εξοπλισμού στους εργαζόμενους στην πρώτη γραμμή της καταπολέμησης της COVID-19. Είμαστε περήφανοι, που ορισμένα μέλη μας άλλαξαν γρήγορα τις γραμμές παραγωγής τους για να παράσχουν επείγουσες λύσεις στις ανάγκες, που δημιουργήθηκαν. Ανυπομονούμε να επιστρέψουμε σε μια νέα κανονικότητα και να αντιμετωπίσουμε όλες τις προκλήσεις, που αναδείχθηκαν. Διεξάγονται αρκετές συζητήσεις σχετικά με το πόσο «πράσινη» θα είναι η ανάκαμψη. Την ίδια στιγμή εισερχόμαστε σε μια περίοδο συνεχούς οικονομικής αβεβαιότητας. Η βιωσιμότητα είναι, όμως, ένα ταξίδι. Αν θυμηθούμε πόση πρόοδο έχει σημειώσει η βιομηχανία των πλαστικών στην επίτευξη του στόχου της κυκλικότητας τα τελευταία πέντε χρόνια, τότε μπορεί να είμαστε σίγουροι ότι θα αποτελέσει σημαντικό κομμάτι της οικονομικής ανάκαμψης. Είναι πιθανό να υπάρξουν κίνητρα και νέοι τρόποι συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις για να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρξει η ανάπτυξη.

«Πλαστικά Χρονικά»: «Είναι πολλά τα στελέχη της βιομηχανίας των πλαστικών, που έχουν εκφράσει την επιθυμία τους να δουν μια πιο στενή συνεργασία μεταξύ «PlasticsEurope» και «EuPC», να ενωθούν οι δυνάμεις τους για να προσφέρουν μια πιο αποτελεσματική απάντηση στις συνεχιζόμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη και υπάρχει κοινό έδαφος για  πρωτοβουλίες με το EuPC;

«Βιρτζίνια Γιάνσενς»: «Η «EuPC» είναι ένας φυσικός σύμμαχος μας σε πολλά ζητήματα και εργαζόμαστε από κοινού σε μια σειρά πρωτοβουλιών, όπως για παράδειγμα η «Circular Plastics Alliance». Η συνεργασία, κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των πλαστικών, αποτελεί το κλειδί για τη μετάβαση σε μια αποτελεσματική Κυκλική Οικονομία. Οπότε σίγουρα θεωρώ ότι θα συνεχιστεί η συνεργασία μας στο μέλλον. Ωστόσο, η αντιμετώπιση προκλήσεων, που αντιμετωπίζουν τα πλαστικά και η αξιοποίηση συγκεκριμένων ευκαιριών θα απαιτήσει να συνεργαστούμε με ένα πολύ ευρύτερο φάσμα εμπλεκομένων εταίρων. Μάλιστα, με ορισμένους εξ αυτών ενδέχεται να μην βρισκόμαστε τόσο κοντά. Είτε πρόκειται για εταιρείες καταναλωτικών προϊόντων, βιομηχανίες όπως τεχνολογικές, η αυτοκινητοβιομηχανία ή η μόδα. Θα πρέπει φυσικά να έλθουμε κοντά με ανθρώπους ή επιχειρήσεις, που είναι ιδιαίτερα καινοτόμοι, για να αναζητήσουμε νέους τρόπους σκέψης για τα πλαστικά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.

«Πλαστικά Χρονικά»: «Ανατρέχοντας στο εργασιακό παρελθόν σας ανακαλύψαμε ότι εργαζόσασταν ως σύμβουλος δημοσίων σχέσεων, οπότε θα μπορέσετε να μας διαφωτίσετε για το παρακάτω. Η βιομηχανία πλαστικών έχει «χάσει» πολλές μάχες στον «πόλεμο της επικοινωνίας» εναντίον των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Η έντονη συναισθηματική ρητορική από τους «οικολόγους» βρήκε εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη των κινημάτων κατά των πλαστικών. Τι θα μπορούσε να γίνει σύμφωνα με την εμπειρία σας για να αλλάξει αυτή η κατάσταση»;

«Βιρτζίνια Γιάνσενς»: «Η έκφραση «επικοινωνιακός πόλεμος» ίσως είναι λανθασμένος τρόπος για να αναφερθούμε στο ζήτημα αυτό. Βλέπουμε το συναίσθημα να κερδίζει την επιστημονική τεκμηρίωση σε πολλούς τομείς της συζήτησης για τα πλαστικά. Τα δεδομένα πολλές φορές υπεραπλουστεύονται. Ακόμη και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στο παρελθόν υπέθεσαν μερικές φορές ότι οποιοδήποτε προϊόν ή εφαρμογή δεν παράγεται από πλαστικά είναι αυτόματα καλύτερο. Χωρίς να μελετήσουν την πραγματικότητα και σημαντικούς παράγοντες, όπως η αποδοτικότητα των πόρων, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των εναλλακτικών λύσεων, τη βέλτιστη χρήση πρώτων υλών ή τα οφέλη που μπορεί να αποφέρει το προϊόν ή το υλικό. Αλλά η πρόκληση που αναφέρουν οι αντίπαλοι των πλαστικών είναι πραγματική. Τα απορρίμματα των πλαστικών και τα θαλάσσια απορρίμματα είναι τεράστια κοινωνικά προβλήματα. Η βιομηχανία μας έχει κάνει σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια για να αρχίσει να αντιμετωπίζει τις συγκεκριμένες προκλήσεις και ελπίζω να συνεχίσουμε να μιλάμε για αυτές και να επικοινωνούμε λύσεις, καινοτομίες και μέτρα τα οποία έχουν ληφθεί και θα ληφθούν για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Είναι σημαντικό να κερδίσουμε το δικαίωμα να επικοινωνούμε σχετικά με τα οφέλη των πλαστικών, όχι απλώς να τα αναφέρουμε, αγνοώντας τις ανησυχίες, που προκαλούν. Κάτι τέτοιο, θα οδηγούσε σε ακόμη μεγαλύτερη πόλωση».

«Πλαστικά Χρονικά»: «Ας σκεφτούμε το αισιόδοξο σενάριο για την υγειονομική κρίση. Είναι Μάιος του 2021. Η οικονομία έχει ανακάμψει. Τι ελπίζετε ότι θα έχει αλλάξει στη βιομηχανία πλαστικών;

«Βιρτζίνια Γιάνσενς»: «Αισθάνομαι ότι ήδη έχουν αλλάξει πολλά τα τελευταία χρόνια στη βιομηχανία πλαστικών. Ελπίζω στους επόμενους 12 μήνες οι προσπάθειες μας να αρχίσουν να φανερώνουν συγκεκριμένα αποτελέσματα για την καταπολέμηση των απορριμμάτων από πλαστικά και των θαλάσσιων απορριμμάτων. Τα πλαστικά είναι απαραίτητα, είτε πρόκειται για την προστασία των τροφίμων είτε για τη διευκόλυνση των μεταφορών. Η επίδειξη σαφών και συγκεκριμένων αποτελεσμάτων στις προσπάθειές μας για την αντιμετώπιση των πλαστικών απορριμμάτων είναι το μοναδικό, που χρειάζονται οι πολίτες για να αποδεχτούν πλήρως τα οφέλη των πλαστικών».

«Πλαστικά Χρονικά»: «Εξακολουθεί να υπάρχει απουσία γυναικών στα υψηλές θέσεις της βιομηχανίας των πλαστικών. Τι συμβολίζει κατά τη γνώμη σας η ανάθεση σε εσάς της θέσης της Διευθύνουσας Συμβούλου της «PlasticsEurope» και ποιοι είναι οι προσωπικοί σας στόχοι;

«Βιρτζίνια Γιάνσενς»:  «Όλο και περισσότερες γυναίκες αναλαμβάνουν σημαντικές, ηγετικές θέσεις σε πολλούς κλάδους. Σίγουρα, ενθαρρύνω τη βιομηχανία πλαστικών να ακολουθήσει αυτό το παράδειγμα. Είμαι υπερήφανη που στην πρόσφατη αναδιοργάνωση της «PlasticsEurope» ανακοινώθηκαν έξι νέοι ηγετικοί ρόλοι. Τους τρεις εξ αυτών, τους ανέλαβαν γυναίκες. Είναι μια τάση που ελπίζω να συνεχιστεί. Πιστεύω ότι έχουμε έναν σημαντικό στόχο να εκπληρώσουμε και για να τα καταφέρουμε βασιζόμαστε σε μια εξαιρετική ομάδα, η οποία μπορεί να διανοίξει το δρόμο σε ένα ταξίδι μετασχηματισμού της βιομηχανίας προς περισσότερη διαφάνεια και διαφορετικότητα. Η ανάθεση της θέσης της Διευθύνουσας Συμβούλου προς το πρόσωπο μου είναι ένα σαφές μήνυμα της προθυμίας και της αποφασιστικότητας να ταξιδέψουμε  προς αυτήν την κατεύθυνση».

Συνέντευξη του επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας της «TED3D», Ηλία Φρυτζαλά στα «Πλαστικά Χρονικά»

Το ξέσπασμα του Covid-19 παγκοσμίως βρήκε την ανθρωπότητα ολότελα απροετοίμαστη. Και ενώ κάποιες χώρες αντιμετώπισαν τον συντριπτικό κίνδυνο αποτελεσματικά, έγινε ξεκάθαρο από τις πρώτες ημέρες ότι θα έπρεπε να υπάρξει μέριμνα, ιδίως για το νοσηλευτικό προσωπικό, το οποίο θα έπρεπε να μείνει απρόσιτο από τον ιό για να βοηθήσει τους πολίτες, που θα νοσήσουν.

Το νοσηλευτικό προσωπικό σε κάθε χώρα είναι εξοικειωμένο με τη χρησιμότητα των πλαστικών στην καθημερινότητα του. Είναι η αποτελεσματική ασπίδα του απέναντι σε κάθε ιό, μόλυνση, κάθε κίνδυνο. Ιδίως, τώρα, εν μέσω πανδημίας.

Στην αρωγή του νοσηλευτικού προσωπικού για αυξημένη προστασία διαπιστώσαμε παγκόσμια κινητοποίηση. Οι περισσότερες προσπάθειες είχαν δύο κοινά. Το 3D printing και την πρώτη ύλη των πλαστικών.

Έτσι και στην Ελλάδα, η εταιρεία «TED3D» με έδρα το Βόλο, κινήθηκε γρήγορα και κατόρθωσε να εφοδιάσει με περισσότερες από 5.000 ασπίδες το νοσηλευτικό προσωπικό της χώρας, όπως εξηγεί στα «Πλαστικά Χρονικά», ο επικεφαλής ερευνητής, Ηλίας Φρυτζαλάς. «Αρχίσαμε, παίρνοντας την αφορμή από αντίστοιχες κινήσεις που έγιναν από τις χώρες που ξεκίνησε το πρόβλημα. Έτσι αναδείχτηκε η ικανότητα εταιριών όπως το TED3D να παίξουν καθοριστικό ρόλο στη βοήθεια των φορέων υγείας αναφοράς 1η γραμμής.

Με αφορμή αυτό συστήθηκε η ερευνητική ομάδα, αποτελούμενη από εμάς, το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με τον επίκουρο καθηγητή κ. Γεώργιο Σαχαρίδη, την Πνευμονολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Λάρισας με τον καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Γουργουλιάνη και τη συμβολή του κ. Ηλία Καραμέτου, Διευθυντή Επειγόντων του Αχιλλοπούλειου Νοσοκομείο Βόλου.

Αυτή η ομάδα ξεκίνησε το έργο της πριν περίπου 1 μήνα από σήμερα, καταγράφοντας, μελετώντας, σχεδιάζοντας, παράγοντας και δοκιμάζοντας δοκίμια ειδών πρώτης ανάγκης.

Έτσι λοιπόν καταλήξαμε και στην ασπίδα, που είναι 100% δικό μας σχέδιο και τα σημαντικά προτερήματά της σε σχέση με όλες τις άλλες, είναι ότι είναι περίκλειστη, προστατεύοντας από αυτί σε αυτί, όλο το κούτελο και πολύ κάτω από το πιγούνι.

Ενώ τέλος, έχουμε μελετήσει ώστε η χρήση της να γίνεται χωρίς ο χρήστης να πιάσει την εξωτερική επιφάνεια του προσωπείου, και άρα να μην έρθει σε επαφή με οποιαδήποτε μικρόβια και ιούς. Έως σήμερα έχουμε καταφέρει να παράγουμε και να παραδώσουμε 5.000+ ασπίδες και ελπίζουμε να παράγουμε άλλες τόσες περίπου.

Η προστασία από αυτές τις ασπίδες είναι τεράστια και για αυτό η ερώτηση έρχεται αυθόρμητα. Γιατί χρησιμοποιούνται τα πλαστικά ως πρώτη ύλη; «Είναι προφανώς το μόνο υλικό και δεν υπάρχει κάτι άλλο που να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των εν λόγω ειδών πρώτης ανάγκης, που ούτως ή άλλως παράγονται από πλαστικά. Εμείς χρησιμοποιούμε βιοσυμβατά θερμοπλαστικά που επιδέχονται ήπιας αποστείρωσης (πχ PP, PET, PC)» μας λέει ο κύριος Φρυτζαλάς.

Πάντως, το 3D Printing σε αυτή την συγκυρία αποδεικνύεται σωτήριο, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ιταλία. «Ισχύει, και προφανώς όχι μόνο για αυτήν περίπτωση. Βέβαια εδώ θα μου επιτρέψετε να συμπληρώσω ότι για εμάς το manufacturing έχει περάσει σε άλλο επίπεδο, είτε είναι additive, είτε subtractive και είμαστε πολύ υπέρ των υβριδικών και συνδυαστικών λύσεων που είναι και οι πιο ολοκληρωμένες. Γενικώς τείνει πλέον η κοινότητα και το κοινό να θεωρούν το 3D printing το "άγιο δισκοπότηρο" κάτι που δεν ισχύει φυσικά σε όλες τις περιπτώσεις. Για να δώσω ένα παράδειγμα, το 3D printing, έτσι όπως εφαρμόζεται παγκοσμίως από την κοινότητα έχει καταλήξει ότι για την ασπίδα προστασίας, έχει έναν σκελετό 3D printed που παίρνει κατά μέσο όρο περί την 1 ώρα να παραχθεί και ένα προσωπείο (το "τζάμι" μπροστά) που παράγεται με subtractive μεθόδους. Εμείς, με το σχέδιο που υλοποιήσαμε, καταφέραμε να παράγουμε 30 ασπίδες ανά ώρα, που φυσικά μία από τις απόλυτες αρχές και τις απαιτήσεις του σχεδιασμού σε τέτοιες περιπτώσεις είναι και ο χρόνος παραγωγής»!

Η Πανδημία βρίσκει τον κύριο Φρυτζαλά και τους συνεργάτες του σε άμεση επαφή με την πρώτη γραμμή κρούσης στο υγειονομικό σύστημα και έχει περισσότερα δεδομένα για την έκβαση της μεγάλης περιπέτειας της ανθρωπότητας. «Οι εκτιμήσεις είναι μάλλον αισιόδοξες. Όχι βέβαια ότι το πρόβλημα δεν υπάρχει, αλλά ότι μάλλον φαίνεται ότι είναι ελεγχόμενο» λέει ο κύριος Φρυτζαλάς, ο οποίος απευθύνει και μια έκκληση.

«Η δράση όλη είναι μια κοινωνική προσφορά της ερευνητικής ομάδας, οπότε εάν κάποιος/α θα ήθελε να μας στηρίξει οικονομικά θα μας δινόταν η ευκαιρία να συνεχίσουμε και να επεκτείνουμε το έργο μας.

Έχουν ήδη υπάρξει τέτοιες κινήσεις για δωρεές, κάτι που είναι εξαιρετικά ευχάριστο και εξ αυτού το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας άνοιξε λογαριασμό δωρεών και για τη διαδικασία υπεύθυνος είναι ο κ. Σαχαρίδης».

 Με πολύτιμη παρακαταθήκη την εμπειρία του στον τομέα της ανακύκλωσης, από την καρποφόρα θητεία του στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ανέλαβε στις 4 Νοεμβρίου του 2019 τη θέση του Διευθύνοντα Συμβούλου του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης ο Ιωάννης Σιδέρης. Παρά τις ελάχιστες ημέρες στην «ευαίσθητη» αυτή θέση, ο κύριος Σιδέρης δέχτηκε να απαντήσεις στις ερωτήσεις του περιοδικού «Πλαστικά Χρονικά» σε μια από τις πρώτες συνεντεύξεις, που παρεχώρησε από το νέο του ρόλο.  Αποκαλύπτει ότι στόχος του Ε.Ο.ΑΝ. είναι: «να διαχειριστούμε ως χώρα πιο αποδοτικά τα ανακυκλώσιμα υλικά» ενώ επιθυμεί άμεσα «να ανοίξει διάλογος με τους παραγωγούς πλαστικών στο επίπεδο σχεδιασμού των προϊόντων». Παράλληλα ενημερώνει ότι σύντομα θα λάβουν χώρα «δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για ορθολογική διαχείριση προϊόντων μίας χρήσης αλλά και εκπαίδευση των πολιτών και των μαθητών στα ουσιαστικά θέματα της πρόληψης και της ανακύκλωσης». Όραμα του κυρίου Σιδέρη αποτελεί η «σωστή διοικητική λειτουργία του Οργανισμού τον οποίο οραματίζομαι να μετατρέψουμε και να αναβαθμίσουμε σε e-ΟΑΝ, δηλαδή σε έναν σύγχρονο ψηφιακό Οργανισμό».

«Πλαστικά Χρονικά»: Η ανακύκλωση δεν είναι «terra incognita» για εσάς. Είχατε σχεδιάσει και υλοποιήσει πρωτοβουλίες όπως το «Κινητό Πράσινο Σημείο» στον Δήμο Αγίας Παρασκευής με στόχο να αυξήσετε τους δείκτες της ανακύκλωσης στην περιοχή. Σε τι εκτιμάτε ότι θα σας βοηθήσει η πρότερη εμπειρία σας στον τομέα αυτόν, τώρα που πραγματοποιείτε τη μετάβαση σε έναν Οργανισμό, όπως ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης, που θα πρέπει να σχεδιάσει μεγαλύτερης κλίμακας στρατηγική για την επίτευξη αποδοτικότερης ανακύκλωσης σε όλη την Ελλάδα;

«Ιωάννης Σιδέρης»: Καταρχάς να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση και τη φιλοξενία των απόψεών μου. Κατά τη διάρκεια της θητείας μου από τη θέση ευθύνης του Αντιδημάρχου Περιβάλλοντος στον Δήμο Αγίας Παρασκευής, προσωπική επιδίωξη αποτέλεσε η εμπέδωση μίας νέας αντίληψης στην κατεύθυνση της ολοκληρωμένης και βιώσιμης διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Στο πλαίσιο αυτό, πετύχαμε τομές που είμαι σίγουρος ότι άφησαν το αποτύπωμά τους. Η εμπειρία που αποκόμισα θεωρώ ότι είναι πολύ χρήσιμη και σημαντική γιατί έχω βιώσει από πρώτο χέρι τις δυσκολίες και δυνατότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία και αποτελεί τον κύριο μοχλό των δράσεων της πρόληψης, της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης. Η εμπειρία αυτή που προέρχεται από την καθημερινή λειτουργίας μίας Υπηρεσίας μπορεί να μετουσιωθεί σε ένα ευρύτερο όραμα για την αποδοτικότερη και πιο αποτελεσματική ανακύκλωση στη χώρα μας.

«Πλαστικά Χρονικά»: Όπως αναφέρατε στη δήλωση σας με την ανάληψη καθηκόντων του Διευθύνοντος Συμβούλου του Ε.Ο.ΑΝ.: "μάθαμε να θάβουμε τα απορρίμματα μας, όπως και τα προβλήματα μας". Σε αυτή τη νέα αρχή για τον Ε.Ο.ΑΝ., ποιες είναι οι προτεραιότητες που ιεραρχήσατε στην κορυφή της λίστας σας, σε συνεργασία με τον Πρόεδρο του Οργανισμού, Νίκο Χιωτάκη;

«Ιωάννης Σιδέρης»: Όπως και εγώ, έτσι και ο Πρόεδρος Νίκος Χιωτάκης, προερχόμαστε από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, έχουμε κοινές εμπειρίες και αυτό μας βοηθάει πολύ στη χάραξη της πολιτικής και κοινού οράματος. Βασική μας προτεραιότητα αποτελεί η σωστή διοικητική λειτουργία του Οργανισμού τον οποίο οραματίζομαι να μετατρέψουμε και να αναβαθμίσουμε σε e-ΟΑΝ, δηλαδή σε έναν σύγχρονο ψηφιακό Οργανισμό. Παράλληλα, ο βασικός μας στόχος είναι η άμεση έγκριση των επιχειρησιακών σχεδίων των φορέων εναλλακτικής διαχείρισης. Να τονίσω στο σημείο αυτό ότι εκκρεμεί η έγκριση 18 εκ των 22 επιχειρησιακών σχεδίων των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης. Οφείλουμε να επισπεύσουμε, γιατί οι προκλήσεις είναι μπροστά μας. Οι δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης από το περιβαλλοντικό τέλος της πλαστικής σακούλας, η ορθολογική διαχείριση και προϊόντων μίας χρήσης αλλά και η εκπαίδευση των πολιτών και των μαθητών στα ουσιαστικά θέματα της πρόληψης και της ανακύκλωσης, θα αποτελέσουν βασικούς πυλώνες της καθημερινής δραστηριότητας του Οργανισμού.

«Πλαστικά Χρονικά»: Στην Ελλάδα περίπου το 80% των αστικών απορριμμάτων καταλήγει σε ΧΥΤΑ, όταν το ευρωπαϊκό ποσοστό είναι μόλις 23%. Τι ενέργειες μπορεί να σχεδιάσει ο Ε.Ο.ΑΝ. για να αντιστρέψει αυτή την τάση και να αυξηθεί η ανακύκλωση στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, που αποτελεί μια εμβληματική πρωτοβουλία για την Ε.Ε.;

«Ιωάννης Σιδέρης»: Δυστυχώς στη χώρα μας, όπως αναφέρετε κι εσείς, εξακολουθούμε να θάβουμε το 80% των απορριμμάτων που παράγουμε κι αυτό είναι λυπηρό. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ένας κάδος σύμμεικτων απορριμμάτων περιέχει κατά 40% οργανικό υλικό, 40% ανακυκλώσιμα υλικά και λιγότερο από 20% στην πραγματικότητα υπολείμματα μη ανακυκλώσιμα. Γίνεται αντιληπτό ότι το περιθώριο βελτίωσης είναι πολύ μεγάλο.  Συνεπώς, στόχος μας στον Οργανισμό είναι να διαχειριστούμε ως χώρα πιο αποδοτικά το 40% των ανακυκλώσιμων υλικών.  Για να επιτευχθεί όσο το δυνατό μεγαλύτερο ποσοστό ανακύκλωσης πρέπει καταρχάς να δοθεί ουσιαστική ώθηση στα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης σε συνεργασία πάντα με τους Δήμους. Επίσης, οφείλουμε να βελτιώσουμε τη συνεργασία μας με τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τόσο στο επίπεδο καινοτόμων δράσεων, όσο και στο επίπεδο της ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης των Δημοτών. Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης καλείται να αποτελέσει ουσιαστικό κόμβο μεταξύ Δήμων, Περιφερειών και Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης. Έναν κόμβο συντονισμού και αλληλεπίδρασης των τριών αυτών μερών. Βασικός στόχος να κερδηθεί η χαμένη εμπιστοσύνη μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Αυτή είναι κατά τη γνώμη μου η βάση για μία αποδοτικότερη συνεργασία.

«Πλαστικά Χρονικά»: Τα πλαστικά απορρίμματα, όπως έχει επισημάνει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι ο πυλώνας για την επίτευξη μιας αποτελεσματικής κυκλικής οικονομίας. Η διαλογή στην πηγή είναι βασικό στοιχείο για την επίτευξη της. Στον σχεδιασμό σας υπάρχει σκέψη για καθιέρωση χωριστών ρευμάτων συλλογής απορριμμάτων ή θα παραμείνει για αρχή μόνο ο μπλε κάδος, όπως συμβαίνει σήμερα;

«Ιωάννης Σιδέρης»: Καταρχάς πρέπει να αναπτυχθεί κατ’ ελάχιστο ένα καθολικό και ομοιόμορφο δίκτυο κάδων σε όλους τους Δήμους, σε όλη τη χώρα. Το δίκτυο αυτό θα αποτελείται από συνδυασμό κάδων για σύμμεικτα, υλικά συσκευασίας και οργανικά απόβλητα. Πέραν αυτού, θα πρέπει να δοθεί βαρύτητα και να ενισχυθούν τα χωριστά ρεύματα γυαλιού και χαρτιού. Όπου είναι εφικτό, θα πρέπει οι Δήμοι να δημιουργήσουν γωνιές ανακύκλωσης χωριστών ρευμάτων, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι βάσει της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 904/2019 θα πρέπει η χωριστή συλλογή για την ανακύκλωση των πλαστικών φιαλών ποτών να ανέρχεται σε ποσοστό 77% έως το 2025 και 90% έως το 2029. Παρότι οι στόχοι θεωρούνται πολύ φιλόδοξοι, αναδεικνύεται η μεγάλη ανάγκη για τη χωριστική διαχείριση των υλικών αυτών. Στόχοι που πιθανόν μπορούν να προσεγγιστούν μέσω εγγυοδοτικών προγραμμάτων. Εξίσου σημαντικός παράγοντας για την επιτυχία της ανακύκλωσης είναι και ο σχεδιασμός ενός προϊόντος. Για παράδειγμα, καθιερώνεται υποχρεωτικό ποσοστό ανακυκλωμένου υλικού στις πλαστικές φιάλες PEΤ σε ποσοστό 25% από το 2025 και 30% για όλες τις πλαστικές φιάλες από το 2030. Άρα, άμεσα, πρέπει να ανοίξει ο διάλογος με τους παραγωγούς στο επίπεδο σχεδιασμού των προϊόντων, όπως επίσης να εντατικοποιηθεί η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού στην κατεύθυνση αυτή.

«Πλαστικά Χρονικά»: Η κυβέρνηση ανακοίνωσε την καθιέρωση του καφέ κάδου για τα οργανικά απορρίμματα; Θα εμπλακεί ο Ε.Ο.ΑΝ. σε αυτή τη διαδικασία; Υπάρχει κάποια σκέψη για το πως θα ενημερωθούν/εκπαιδευτούν οι πολίτες και αν θα χρησιμοποιηθούν κομποστοποιήσιμες σακούλες, όπως συνέβη με τον Δήμο Αθηναίων παλιότερα;

«Ιωάννης Σιδέρης»: Πράγματι αποτελεί προτεραιότητα η χωριστή συλλογή οργανικού, τόσο της Κυβέρνησης όσο και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστή Χατζηδάκη. Προφανώς είναι στη σωστή κατεύθυνση γιατί με τη  χωριστή συλλογή του οργανικού και την ταυτόχρονη ενίσχυση της ανακύκλωσης θα πετύχουμε τη μέγιστη δυνατή εκτροπή από τους χώρους υγειονομικής ταφής. Στο πλαίσιο αυτό, οφείλουμε όλοι οι φορείς που εμπλεκόμαστε με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, να λειτουργήσουμε συντονισμένα και μεθοδευμένα για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού. Ο Ε.Ο.ΑΝ. θα συμβάλλει με την εμπειρία του στην ενημέρωση και στην εκπαίδευση των πολιτών. Επίσης, μέσω της όλης της διαδικασίας της μείωσης της πλαστικής σακούλας, οι πολίτες ήδη έχουν στραφεί σε εναλλακτικές λύσεις, όπως και στη χρήση της κομποστοποιήσιμης σακούλας και αυτό πρέπει να το ενισχύσουμε.

Η διαχείριση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων αποτελεί έναν τομέα στον οποίο η Ελλάδα υστερεί σημαντικά. Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε σήμερα, είναι το πως θα αναπτύξουμε μία ολοκληρωμένη στρατηγική, έτσι ώστε να οδηγούνται για ταφή μόνο τα μη εκμεταλλεύσιμα υπολείμματα. Τόσα χρόνια μάθαμε να θάβουμε τα απορρίμματά μας όπως και τα προβλήματά μας. Ήρθε επιτέλους η ώρα να τα διαχειριστούμε!

Μόλις μερικές εβδομάδες στην ηγεσία του Αμερικανικού Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών, του «PLASTICS», ο νέος του Πρόεδρος, Τόνι Ραντοτζέφσκι άρχισε να ταξιδεύει στην μεγάλη επικράτεια των Η.Π.Α. προκειμένου να μιλήσει κατ’ ιδίαν με τους περισσότερους από τους 993.000 εργαζομένους της βιομηχανίας των πλαστικών. Αυτοί θα είναι οι πρεσβευτές της βιομηχανίας, που θα επιχειρήσουν να αλλάξουν την αντίληψη, που έχει το κοινό για το υλικό. Είναι ο βασικός στόχος της προεδρίας του, όπως αποκαλύπτει στην πρώτη διεθνή συνέντευξη που παραχώρησε στα «Πλαστικά Χρονικά». «Θέλουμε να μετατρέψουμε αυτούς τους 993.000 εργαζόμενους σε πρεσβευτές των πλαστικών. Ο βασικός μας στόχος είναι να αλλάξουμε την αντίληψη των συμπολιτών μας για τα πλαστικά. Από ένα υλικό που θεωρούν ότι είναι «μιας χρήσης» ή κάτι που θα πετάξουν σύντομα σε ένα υλικό που θα είναι αρκετά πολύτιμο για να απορρίπτεται» υποστηρίζει ο κύριος Ραντοτζέφσκι, ο οποίος θα ρίξει σημαντικό βάρος στην προσέγγιση των μη κυβερνητικών οργανώσεων, που καταπολεμούν το υλικό. «Θα πρέπει επίσης να πείσουμε τις μη κυβερνητικές οργανώσεις ότι όλοι έχουμε έναν κοινό στόχο. Τα μηδενικά απόβλητα». Τα πλαστικά μιας χρήσης, οι περιορισμοί και οι απαγορεύσεις είναι ένα ακανθώδες ζήτημα και για τον «PLASTICS». «Οι απαγορεύσεις είναι κοντόφθαλμες πολιτικές και αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει ότι θα δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα από αυτά που θα επιλύσουν, μιας και δεν έχει υπάρξει πρώτα μια ορθή και λεπτομερής ανάλυση των εναλλακτικών λύσεων» ισχυρίζεται στη συνέντευξη του στα «Πλαστικά Χρονικά» ο νέος πρόεδρος του «PLASTICS».

«Πλαστικά Χρονικά»: «Αναλάβετε την ηγεσία του Αμερικανικού Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών» (PLASTICS) εδώ και λίγες εβδομάδες. Θα μπορούσατε να περιγράψετε στους αναγνώστες μας τις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία πλαστικών των Η.Π.Α.; Ιδίως σε ένα περιβάλλον, με διαφορετικό νομικό πλαίσιο για κάθε πολιτεία;»

«Τόνι Ραντοτζέφσκι»: «Όπως αναφέρατε, στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν υπάρχει εθνικός νόμος που να διέπει για παράδειγμα την ανακύκλωση. Οι πολιτειακές και οι τοπικές αρχές έχουν την ευχέρεια να καθορίσουν τα δικά τους συστήματα και να θέσουν τους δικούς τους στόχους. Υπάρχουν ζητήματα, που πρέπει να αντιμετωπίσουμε ως Σύνδεσμος. Για παράδειγμα ορισμένες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) προσπαθούν να αποθαρρύνουν τους καταναλωτές από το να κάνουν ανακύκλωση. Μια πρακτική που είναι λανθασμένη και επιβλαβής. Η ανακύκλωση αποτελεί σημαντικό μέρος της λύσης για τα πλαστικά απόβλητα. Αυτό που χρειάζεται να γίνει άμεσα είναι να βελτιωθούν οι τεχνολογίες ανακύκλωσης, να γίνουν καλύτερα τα προγράμματα δημοτικής ανακύκλωσης και να υπάρξουν πιο αποτελεσματικές υποδομές σε εθνικό επίπεδο. Αυτή είναι βασική προτεραιότητα του «PLASTICS». Θα πρέπει επίσης να πείσουμε τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ότι όλοι έχουμε έναν κοινό στόχο. Τα μηδενικά απόβλητα. Θα είναι δύσκολο, αλλά είναι απαραίτητο κομμάτι της δουλειάς μας. Η τρίτη προτεραιότητα μου είναι να ακούσω όλα τα μέλη μας. Για αυτό και έχω αρχίσει επισκέψεις σε όλη την επικράτεια των Η.Π.Α.»

«Πλαστικά Χρονικά»: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί τη μετάβαση στο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας ως μια λύση για την αντιμετώπιση της πρόκλησης της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία πλαστικών αγκαλιάζει αυτήν την πρωτοβουλία ενώ πληροφορούμαστε ότι και στις Ηνωμένες Πολιτείες κερδίζει επίσης έδαφος η κυκλική οικονομία. Ποια είναι η θέση του «PLASTICS» σε ότι αφορά την κυκλική οικονομία, πώς εξελίσσεται η μετάβαση από το γραμμικό μοντέλο στο κυκλικό στις ΗΠΑ και ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζετε;»

«Τόνι Ραντοτζέφσκι»: «Αναγνωρίζουμε την αξία των αρχών της κυκλικής οικονομίας όταν η κυκλικότητα των υλικών αποφέρει το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό όφελος στον κύκλο ζωής ενός προϊόντος. Υποστηρίζουμε επίσης τη «Διαχείριση Βιώσιμων Υλικών» ( Sustainable Materials Management - SMM) ως κατευθυντήρια αρχή της πολιτικής μας. Η αρχή που σας ανέφερα λαμβάνει υπόψη ολόκληρο τον κύκλο ζωής ενός προϊόντος, δίνοντας προτεραιότητα στη χρήση υλικών και διαδικασιών, που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων σε όλο τον κύκλο ζωής. Η ολιστική προσέγγιση της «Διαχείρισης Βιώσιμων Υλικών» επιτυγχάνει αυτόν τον στόχο με μετρήσιμα αποτελέσματα σε τομείς όπως οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η χρήση νερού, η αποδοτικότητα μεταφοράς για διάφορα υλικά, η σύγκριση των πλεονεκτημάτων τους, ενώ παράλληλα πληρούν τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές απαιτήσεις. Υποστηρίζουμε και εργαζόμαστε προκειμένου να επιτύχουμε την αύξηση της κυκλικότητας των υλικών, αλλά υπάρχουν περισσότερα ζητήματα που αφορούν ένα προϊόν από την απόρριψη του. Πρέπει να εξετάσουμε τον πλήρη κύκλο ζωής αυτών των υλικών προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι οι προσπάθειές μας δεν δημιουργούν άλλες αρνητικές περιβαλλοντικές συνέπειες σε άλλους τομείς της αλυσίδας εφοδιασμού».

«Πλαστικά Χρονικά»: «Υπάρχει μια παγκόσμια πολεμική εναντίον ορισμένων προϊόντων που αποκαλούνται πλαστικά μιας χρήσης (SUP). Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να απαγορεύσει ορισμένα πλαστικά μιας χρήσεως το 2021. Ωστόσο, για πολλά προϊόντα δεν υπάρχει ακόμη μια αξιόπιστη εναλλακτική λύση. Μπορείτε να μας περιγράψετε ποια είναι η κατάσταση στις Η.Π.Α. σχετικά με τις προτεινόμενες απαγορεύσεις στα αποκαλούμενα πλαστικά μιας χρήσης; Τι προτίθεστε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά αυτή την πρόκληση;»

«Τόνι Ραντοτζέφσκι»: «Σε πολλές περιπτώσεις, το προϊόν, που θεωρείται πλαστικό «μιας χρήσης» είναι στην πραγματικότητα η πιο φιλική προς το περιβάλλον επιλογή, αν εξεταστεί ο κύκλος ζωής του, από τη διαδικασία παραγωγής, τη μεταφορά του και στη συνέχεια την ανακύκλωση. Οι απαγορεύσεις είναι κοντόφθαλμες πολιτικές και αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει ότι θα δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα από αυτά που θα επιλύσουν, μιας και δεν έχει υπάρξει πρώτα μια ορθή και λεπτομερής ανάλυση των εναλλακτικών λύσεων. Στις Η.Π.Α. αντιμετωπίζουμε όλο και περισσότερες απαγορεύσεις που αφορούν τα πλαστικά καλαμάκια και τις πλαστικές σακούλες. Σε ορισμένες πολιτείες,  απαγορεύτηκε στα εστιατόρια να τοποθετούν τρόφιμα σε δοχεία τροφίμων από διογκωμένη πολυστερίνη. Ο «PLASTICS» προκειμένου να συμβάλλει στην αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων συνεχίζει να υποστηρίζει νομοθεσίες όπως ο νόμος «Save Our Seas Act 2.0», ο οποίος αντιμετωπίζει τις βασικές αιτίες των θαλάσσιων απορριμμάτων, προωθώντας την έρευνα και βελτιώνοντας τις υποδομές διαχείρισης των υδάτων και των αποβλήτων. Η ίδια η βιομηχανία ανέλαβε τις ευθύνες της για τα πλαστικά απόβλητα προσφέροντας καινοτομίες, όπως άλλωστε κάνει πάντα. Ανέπτυξε νέες χημικές ουσίες, επένδυσε σε νέες τεχνολογίες ανακύκλωσης και συλλογής, ανέπτυξε τρόπους μετατροπής των πλαστικών αποβλήτων σε ενέργεια και δημιούργησε προσφορά για την κάλυψη της ζήτησης για ανακυκλωμένο πλαστικό υλικό.»

«Πλαστικά Χρονικά»: «Η αντίληψη του κοινού σχετικά με τα πλαστικά δεν είναι θετική. Ποια είναι η στρατηγική σας προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αρνητική εικόνα των πλαστικών, να προωθηθούν τα οφέλη του υλικού και τελικά να αλλάξει κάποτε η αρνητική αντίληψη που υπάρχει;»

«Τόνι Ραντοτζέφσκι»: «Η εκπαίδευση είναι σημαντική. Πολλές φορές οι συμπολίτες μας διαβάζουν απλά τους τίτλους των ειδήσεων χωρίς να εξετάζουν τα γεγονότα. Οι αρχικές προσπάθειές μας επικεντρώθηκαν στους 993.000 άνδρες και γυναίκες που απασχολούνται στη βιομηχανία των πλαστικών στις Η.Π.Α., για τον λόγο αυτό δημιουργήσαμε τον δικτυακό τόπο «ThisIsPlastics.com». Πρόκειται για μια πρωτοβουλία της βιομηχανίας, που στοχεύει στο να δημιουργήσει έμπνευση προκειμένου να αρχίσει μια ουσιαστική συζήτηση σχετικά με τα πλαστικά και τη δύναμή τους. Θέλουμε να μετατρέψουμε αυτούς τους 993.000 εργαζόμενους σε πρεσβευτές των πλαστικών. Είναι μια πρωτοβουλία με σπουδαία αποτελέσματα για τη βιομηχανία μέχρι στιγμής. Σκοπεύουμε να την ενισχύσουμε, έτσι ώστε οι εργαζόμενοι μας να έχουν πρόσβαση σε επιχειρήματα, που θα τους βοηθήσουν να υποστηρίξουν τα πλαστικά και να επικοινωνήσουν ευκολότερα με τους νομοθέτες για σημαντικά θέματα. Έχουμε επίσης αναλάβει ηγετικό ρόλο σε πολλά έργα, συμπεριλαμβανομένου του «Pacific Northwest Secondary Sorting Demonstration». Πρόκειται για ένα έργο επίδειξης ανακύκλωσης, που διαρκεί 60 ημέρες. Περιλαμβάνει την εγκατάσταση ενός φορητού  συστήματος διαλογής, όπου επιλεγμένα πλαστικά υλικά από τέσσερις περιφερειακές εγκαταστάσεις ανάκτησης υλικών (MRFs – Material Recovery Facilities) θα διαχωρίζονται περαιτέρω με τελικό στόχο να αυξηθεί η τελική αξία των δεμάτων, που προκύπτουν από αυτές τις εγκαταστάσεις και να διευκολυνθεί η ανακύκλωσή τους. Η Επιτροπή Μεταφορών και Βιομηχανικών Πλαστικών (TIP) του «PLASTICS» συμμετέχει στο Πρόγραμμα Ανακύκλωσης Οχημάτων (ELV), το οποίο αποσκοπεί στο να αποδείξει τη βιωσιμότητα της συλλογής και της ανακύκλωσης των πλαστικών μερών από τα οχήματα και να δημιουργήσει ένα βασικό μοντέλο ανάκτησης, ξεκινώντας από τη θερμοπλαστική πολυολεφίνη (TPO). Η ομάδα εργασίας των εύκαμπτων συσκευασιών και σακουλών εγκαινίασε το 2017 το πρόγραμμα «New End Market Opportunities» (NEMO), που προσδοκά στην ανάπτυξη μιας αξιόπιστης πηγής υλικών για τις εταιρείες που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν ανακυκλωμένες πλαστικές σακούλες και φιλμ στα νέα προϊόντα τους. Αυτά είναι μερικά μόνο παραδείγματα, που περιλαμβάνονται στη στρατηγική του Συνδέσμου. Ο στόχος μας, όμως, ως Σύνδεσμος είναι να αλλάξουμε την αντίληψη των συμπολιτών μας για τα πλαστικά, από ένα υλικό που θεωρούν ότι είναι «μιας χρήσης» ή κάτι που θα πετάξουν σύντομα σε ένα υλικό που θα είναι αρκετά πολύτιμο για να απορρίπτεται».

 
«Πλαστικά Χρονικά»: Τα θαλάσσια απορρίμματα αποτελούν κορυφαία προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις παγκοσμίως. Υπάρχουν πολλές μελέτες που αποδεικνύουν ότι το πρόβλημα της ρύπανσης προέρχεται από την Ασία. Μήπως θα έπρεπε η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ να επικεντρωθούν σε εκείνες τις χώρες με ανεπαρκείς εγκαταστάσεις διαχείρισης και ανακύκλωσης αποβλήτων; Η «Alliance to End Plastic Waste» επικεντρώνεται σε αυτόν τον τομέα με επιτυχία μέχρι στιγμής.

«Τόνι Ραντοτζέφσκι»: «Θα πρέπει να συγκεντρώσουμε πόρους από παντού για να βοηθήσουμε στην επίλυση του προβλήματος των θαλάσσιων απορριμμάτων. Είμαστε σε αυτό όλοι μαζί. Δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα, που επηρεάζει την Ασία, αλλά ολόκληρο τον κόσμο. Υποστηρίζουμε την «Alliance to End Plastic Waste» και είμαστε επίσης μέλη της «Global Plastics Alliance», η οποία περιλαμβάνει ενώσεις από όλο τον κόσμο με στόχο να σταματήσει τη διαρροή των πλαστικών μετά τη χρήση τους, μακριά από το περιβάλλον και να βελτιώσει περαιτέρω τη βιωσιμότητα του υλικού.

«Πλαστικά Χρονικά»: «Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση βρίσκεται ante portas (προ των πυλών). Πώς κατά την άποψή σας θα επηρεαστεί η βιομηχανία των πλαστικών από αυτή την επανάσταση και τι κάνετε στις Η.Π.Α. για να προετοιμαστούν τα μέλη σας;

«Τόνι Ραντοτζέφσκι»: «Η «Βιομηχανία 4.0» και η αυξημένη αυτοματοποίηση είναι ήδη γεγονός για πολλά μέλη μας στις Η.Π.Α.. Προφανώς, η αυτοματοποίηση θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια και δεκαετίες. Για να προετοιμάσουμε τα μέλη μας για αυτή τη νέα φάση συγχώνευσης έξυπνων συσκευών και εξοπλισμού, έχουμε αναπτύξει μια επιτροπή, την «Industry 4.0». Συνεργαζόμαστε επίσης με άλλες πλαστικές ενώσεις σε όλο τον κόσμο, που συνήλθαν πρόσφατα στη Ντίσελντορφ της Γερμανίας για την έκθεση «Κ 2019». Παρέχουμε επίσης πληροφορίες για διάφορα πρωτόκολλα εξοπλισμού που αναπτύσσονται και παρέχουμε ενημερώσεις στα μέλη μας για όλες τις αλλαγές του Industry 4.0, ώστε να είναι καλά ενημερωμένοι.

Η παρουσία του Εμμανουήλ Κατράκη στον διεθνή, ειδικό τύπο έχει αυξηθεί θεαματικά τα τελευταία χρόνια, με τις απαιτήσεις για την τόνωση της ανακύκλωσης να γιγαντώνονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο ελληνικής καταγωγής Γενικός Γραμματέας της «EuRIC» (Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Βιομηχανιών Ανακύκλωσης) αποτελεί τον κύριο εκφραστή της στρατηγικής του οργανισμού προς τα μέσα ενημέρωσης ενώ εκπροσωπεί τις περίπου 6000 εταιρείες, που απαρτίζουν την Συνομοσπονδία ενώπιων των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τον βοηθά ιδιαίτερα το γνωστικό του πεδίο. Ως απόφοιτος της νομικής σχολής της Μπριζ του Βελγίου μπορεί να αντιληφθεί εύκολα ότι ο «διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», όπως αναφέρει η γνωστή ρήση, να καταδείξει και να επιλύσει εν τη γενέσει τους τα προβλήματα από τα ψιλά γράμματα των Οδηγιών. Η «EuRIC» και ο ίδιος προσωπικά συνέβαλλαν στην ένταξη συγκεκριμένων στόχων ενσωμάτωσης ανακυκλωμένων υλικών σε νέα προϊόντα στην πρόσφατη Οδηγία 2019/904 για τα αποκαλούμενα πλαστικά μιας χρήσης. Ο Γενικός Γραμματέας της «EuRIC», κατά τη διάρκεια ασφυκτικών από εργασιακές απαιτήσεις ημερών στις Βρυξέλλες, όπου διαμένει, αφιέρωσε λίγο χρόνο για να μιλήσει στα «Πλαστικά Χρονικά» για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Οργανισμός του.  Ο κύριος Κατράκης θεωρεί ότι η βιομηχανία των πλαστικών άργησε να αντιδράσει στο ορμητικό τσουνάμι της αρνητικής δημοσιότητας κατά του υλικού ενώ βάσει των πληροφοριών και των εκτιμήσεων του θεωρεί ότι θα υπάρξουν νέα μέτρα εναντίον του υλικού. Αναφέρει επίσης ότι η κυκλική οικονομία βρίσκεται στο DNA της ανακύκλωσης ενώ υπογραμμίζει την κοινή ευθύνη ανακυκλωτών, παραγωγών και μεταποιητών. Να μετατρέψουν το σημερινό πρόβλημα σε αυριανή ευκαιρία…

«Πλαστικά Χρονικά»: «Κύριε Κατράκη, ποιες είναι οι προτεραιότητες της EURIC», οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει αλλά και οι δράσεις που αναλαμβάνει, προκειμένου να συμβάλλει στην ενίσχυση της ανακύκλωσης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης;»

«Εμμανουήλ Κατράκης»: «Η «EuRIC» είναι ο οργανισμός που εκπροσωπεί τα συμφέροντα των βιομηχανιών ανακύκλωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.  Τα μέλη μας είναι κυρίως εθνικοί σύνδεσμοι ανακύκλωσης, οι οποίοι εκπροσωπούν συνολικά περισσότερες από 6.000 εταιρείες. Αυτές οι εταιρείες επεξεργάζονται διαφορετικά ρεύματα αποβλήτων (μέταλλα, χαρτί, πλαστικά, γυαλί κλπ.) Ο μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών τους ξεπερνά τα 95 δισεκατομμύρια ευρώ. Ως ανακυκλωτές, η κυκλική οικονομία είναι μέρος του γενετικού μας κώδικα (DNA) μας. Στην Ελλάδα μέλος μας είναι ο «Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης» (ΣΕΠΑΝ) σε ότι αφορά την επεξεργασία μεταλλικών απορριμμάτων (σιδηρούχων και μη σιδηρούχων) καθώς και για τα απορρίμματα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.  Η «EuRIC» με τις δράσεις και τη συμμετοχή της προασπίζει τα συμφέροντα εταιρειών ανακύκλωσης ενώπιον των θεσμικών οργάνων της Ε.Ε. Η «EuRIC» θεωρεί επίσης ότι η αξία δικτύωσης των μελών της είναι σημαντική και προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες προς αυτή την κατεύθυνση μέσω των συνεδρίων που διοργανώνει δύο φορές το χρόνο. Το τελευταίο πραγματοποιήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2019 στο Παρίσι: https://www.euric-aisbl.eu/european-recycling-conference-2019.»

«Πλαστικά Χρονικά»: «Πρόσφατα, η «EuRIC» ανακοίνωσε τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ομάδας Ανακύκλωσης Πλαστικών ((EPRB – European Plastics Recycling Branch). Ποιος θα είναι ο κύριος στόχος αυτού του γκρουπ και ποια είναι η εν γένει στάση της «EURIC» απέναντι στα πλαστικά;

«Εμμανουήλ Κατράκης»: Η «EuRIC» εγκαινίασε επίσημα το 2019 τη συγκεκριμένη ομάδα, η οποία είναι αποτέλεσμα της δουλειάς που κάνουμε εδώ και πολλά χρόνια. Στην πραγματικότητα, οι νομοθετικές παρεμβάσεις έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία τρία χρόνια. Ως εκ τούτου, θεωρήσαμε επείγουσα την καλύτερη οργάνωση των δραστηριοτήτων μας, που αφορούν τα πλαστικά. Για να συμβεί αυτό εκτιμήσαμε ότι θα έπρεπε να δημιουργηθεί μια ομάδα που θα ασχολείται αποκλειστικά με την ανακύκλωση πλαστικών. Το κύριο μέλημα της ομάδας «EPRB» της «EuRIC» θα είναι τα πλαστικά που θα προέρχονται από απορρίμματα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (WEEE), αυτά από τα οχήματα ( ELV) και οι πλαστικές συσκευασίες. Η «EuRIC» πιστεύει ότι τα πλαστικά βρίσκονται παντού στην καθημερινότητά μας. Είτε πρόκειται για προϊόντα μαζικής παραγωγής είτε για εφαρμογές υψηλής τεχνολογίας. Οι πολύτιμες ιδιότητες των πλαστικών τα καθιστούν συχνά μοναδικά, χωρίς να υπάρχουν μάλιστα εναλλακτικές λύσεις με παρόμοια χαρακτηριστικά. Παρόλο, που δεν συμφωνώ με τη δαιμονοποίηση των πλαστικών υλικών, αποτελεί γεγονός ότι ορισμένα πλαστικά υλικά, ειδικά όταν καταλήγουν στο θαλάσσιο οικοσύστημα, έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Επίσης, πιστεύω ότι η βιομηχανία έκανε λίγα πράγματα και αντέδρασε με καθυστέρηση προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις. Σε μια κοινωνία, όπου η επικοινωνία είναι ο κανόνας, τα προβλήματα της ρύπανσης από πλαστικά δεν αντιμετωπίστηκαν άμεσα. Συσσωρεύτηκαν πολύ γρήγορα και απέκτησαν την ορμητικότητα ενός τσουνάμι. Αυτό το τσουνάμι δημοσιότητας πυροδότησε ριζοσπαστικά νομοθετικά μέτρα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα έρθουν και άλλα νομοθετήματα για τα πλαστικά. Πιστεύω ακράδαντα ότι οι παραγωγοί και οι ανακυκλωτές πλαστικών μοιράζονται μια κοινή ευθύνη. Να μετατρέψουν το σημερινό πρόβλημα σε ευκαιρία τα επόμενα χρόνια.»

«Πλαστικά Χρονικά»: «Στην Ελλάδα εξελίσσεται η συζήτηση σχετικά με τα αποκαλούμενα πλαστικά μιας χρήσης. Η Οδηγία 2019/904 επικρίθηκε για τη βιασύνη, με την οποία διατυπώθηκε και τελικά υπερψηφίστηκε. Αποτελούν τελικά οι απαγορεύσεις και οι περιορισμοί ορισμένων προϊόντων το κατάλληλο εργαλείο για την προστασία του περιβάλλοντος ή θα έχουμε αθέλητες συνέπειες από αυτή την Οδηγία;» 

«Εμμανουήλ Κατράκης»: Ως εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής βιομηχανίας ανακύκλωσης, η «EuRIC» δεν συμμετείχε στη συγκεκριμένη συζήτηση. Το μόνο που συμβουλέψαμε τους φορείς χάραξης πολιτικής, από κοινού με άλλους οργανισμούς ανακύκλωσης, ήταν να ενταχθούν υποχρεωτικοί στόχοι χρήσης ανακυκλωμένων πλαστικών στα νέα προϊόντα, προκειμένου να αυξηθεί η ζήτηση σε συγκεκριμένους τομείς, όπως τα ανακυκλωμένα πλαστικά στις συσκευασίες αναψυκτικών και ποτών, που διατίθενται στην αγορά. Πρόκειται ασφαλώς για ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα που συνδέεται με την οδηγία για τα πλαστικά μιας χρήσης, δεδομένου ότι είναι η πρώτη φορά που η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θέτει μια τέτοια απαίτηση που δίνει το σωστό σήμα στην αγορά για την ενίσχυση της κυκλικότητας των πλαστικών.

«Πλαστικά Χρονικά»: «Σε πρόσφατες μελέτες, που προφανώς δεν έχουν ξεφύγει της προσοχής σας, υπογραμμίστηκε ότι τα πλαστικά καταλήγουν στις θάλασσες από τη στεριά και ειδικά από περιοχές της Ασίας.  Πιστεύετε ότι οι προσπάθειες για την εξάλειψη των θαλάσσιων απορριμμάτων θα πρέπει να επικεντρωθούν σε εκείνη τη γεωγραφική περιοχή;»

«Εμμανουήλ Κατράκης»: «Είναι γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πλαστικών απορριμμάτων στις θάλασσες προέρχεται από την Ασία. Είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να ανακυκλώνουμε περισσότερα πλαστικά στην Ευρώπη και να εξαρτόμαστε λιγότερο στις εξαγωγές απορριμμάτων. Παράλληλα θα πρέπει να υποστηρίξουμε αυτές τις χώρες στη δημιουργία βιομηχανίας διαχείρισης αποβλήτων και ανακύκλωσης. Έχουμε την τεχνογνωσία και τις βέλτιστες πρακτικές για να συμβεί αυτό.  Φυσικά, στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας ισχύουν διαφορετικοί νόμοι και κανόνες. Όμως οι εμπειρίες μας από την Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες, η ιεράρχηση των αποβλήτων, οι στόχοι ανακύκλωσης που έχουν τεθεί και τα μέτρα για τη μείωση της ποσότητας των αποβλήτων που καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής αποτελούν μια καλή βάση για να βοηθήσουμε σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση.»
 

«Πλαστικά Χρονικά»: «Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η «EuRIC» και τα μέλη της στη μετάβαση προς το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας; Είναι η ανακύκλωση το κλειδί για την υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας;»

«Εμμανουήλ Κατράκης»:  «Η ανακύκλωση αποτελεί τον βασικό άξονα της κυκλικής οικονομίας μια και μετατρέπει τα απόβλητα σε ανακυκλωμένα υλικά και τα εισάγει ξανά στην οικονομία. Τρεις είναι οι σημαντικές προκλήσεις:

Αν προσεγγίσουμε την κυκλική οικονομία από την σκοπιά της αλυσίδας αξίας, τότε θα πρέπει να ενισχύσουμε την αμοιβαία συνεργασία και κατανόηση στον τομέα του οικολογικού σχεδιασμού των προϊόντων. Το 80% των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενός προϊόντος μπορούν να προσδιοριστούν στο στάδιο του σχεδιασμού του. Είναι οπότε καθοριστικό τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους ανακυκλωτές να αναζητήσουν το κατάλληλο πλαίσιο συνεργασίας, μέσα από αναλυτικές συζητήσεις και στόχους που θα τεθούν ώστε να διασφαλιστεί ότι τα προϊόντα θα σχεδιάζονται όχι μόνο για να εκπληρώσουν το σκοπό και τις υποχρεώσεις τους κατά τη διάρκεια της χρήσης τους αλλά και για να διευκολύνουν την ανακύκλωση και να ενισχύσουν τη χρήση ανακυκλωμένου περιεχομένου. Η δεύτερη πρόκληση είναι πιο τεχνική. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέβαλλε αποφασιστικά στην υιοθέτηση της κυκλικής οικονομίας,  θέτοντας την στην πρώτη γραμμή των πολιτικών της προτεραιοτήτων για τα τελευταία πέντε χρόνια. Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι η ορθή εφαρμογή της Οδηγίας για την Κυκλική Οικονομία και η επιβολή της νομοθεσίας από την Ε.Ε. σε όλα τα κράτη μέλη. Δεύτερον, είναι απολύτως απαραίτητο να διέπετε ολόκληρη η αλυσίδα αξίας της ανακύκλωσης από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, προκειμένου να γίνει πιο κυκλική. Για παράδειγμα, αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την απλούστευση των διαδικασιών μεταφοράς αποβλήτων για τη δημιουργία μιας πραγματικής εσωτερικής αγοράς ανακύκλωσης.

Η τρίτη πρόκληση πρέπει να προσεγγιστεί από την σκοπιά της αγοράς. Θα πρέπει να βρούμε το σωστό μείγμα μέτρων, που θα τονώσουν την ζήτηση των ανακυκλωμένων πρώτων υλών. Μέσω της χωριστής συλλογής και της κατάλληλης επεξεργασίας των αποβλήτων θα μπορέσουμε να ανακτήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο υλικά. Επίσης θα πρέπει να είναι μετρήσιμη η ζήτηση για τα ανακυκλώσιμα υλικά. Για το τελευταίο, θα πρέπει να θεσπιστούν κίνητρα για την επιβράβευση των περιβαλλοντικών οφελών από την ανακύκλωση, όπως τη μείωση των εκπομπών CO2 και την εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτά τα κίνητρα μπορεί να είναι φορολογικά, «πράσινες» δημόσιες συμβάσεις για προϊόντα τα οποία είναι ευκολότερα ανακυκλώσιμα ή περιέχουν σημαντική ποσότητα ανακυκλωμένου περιεχομένου και προφανώς η διαφοροποίηση των τελών που καταβάλλονται σε συστήματα επιστροφής, με κριτήριο την ανακυκλωσιμότητα των προϊόντων. Για την αντιμετώπιση των τριών αυτών προκλήσεων χρειαζόμαστε το σωστό μείγμα πολιτικών, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας σε όλη την αλυσίδα αξίας, για παράδειγμα μέσω πρωτοβουλιών όπως η «Circular Plastics Alliance» (Συμμαχία των Πλαστικών για την Κυκλική Οικονομία), που ενισχύουν την κυκλικότητα των προϊόντων. Το έργο που επιτελεί η Επιτροπή για την επικαιροποίηση των ουσιωδών απαιτήσεων της Οδηγίας για τις συσκευασίες, τα απορρίμματα συσκευασίας και τη διασφάλιση της βελτίωσης της ανακυκλωσιμότητας των προϊόντων συσκευασίας που διατίθενται στην αγορά, είναι ζωτικής σημασίας.

«Πλαστικά Χρονικά»: «Μιας και είστε ελληνικής καταγωγής θα ήθελα να μας πείτε αν έχετε άποψη για την ανακύκλωση στη χώρα μας, τα προβλήματα και τις προκλήσεις της ελληνικής οικονομίας, όπως και τους τρόπους που θεωρείτε ότι δύναται να αυξηθούν τα ποσοστά ανακύκλωσης;

«Εμμανουήλ Κατράκης»:  «Παρά την οικονομική κρίση, οι πολίτες στην Ελλάδα, όπως και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δίνουν μεγαλύτερη σημασία στην προστασία του περιβάλλοντος. Για να ενισχυθεί η ανακύκλωση στην Ελλάδα, είναι ζωτικής σημασίας η αποτελεσματική, χωριστή συλλογή. Έτσι θα διατηρηθεί η υψηλή ποιότητα των ανακυκλώσιμων υλικών. Θα απαιτηθούν επίσης περισσότερες επενδύσεις για την επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης της ΕΕ. Τέλος, θα πρέπει ιδίως στους βιομηχανικούς κλάδους, να μειωθούν ή να αφαιρεθούν, όποτε είναι δυνατόν, οι περιττές γραφειοκρατικές επιβαρύνσεις που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της ανακύκλωσης.

Πρόσφατα η Σούζαν Σέλκε παραχώρησε συνέντευξη στο δημόσιο δίκτυο του Ηνωμένου Βασιλείου, το «BBC». Εκεί η καθηγήτρια του Πανεπιστήμιου του Μίσιγκαν και διευθύντρια της σχολής συσκευασίας, υποστήριξε κόντρα στην επικρατούσα άποψη, που τάσσεται κατά του πλαστικού, ότι «στην πραγματικότητα πολλές φορές το πλαστικό είναι καλύτερη λύση για την προστασία του περιβάλλοντος, από ότι οι εναλλακτικές λύσεις».

Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Μίσιγκαν δέχτηκε να μιλήσει στην ιστοσελίδα του Σ.Β.Π.Ε. www.ahpi.gr και να μοιραστεί με τους αναγνώστες του περιοδικού τις απόψεις της. «Οι απαγορεύσεις δεν είναι η καλύτερη λύση» είπε η κυρία Σέλκε, η οποία θεωρεί ότι «Η αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών αποτελεί σίγουρα ένα σημαντικό μέρος της λύσης. Όμως, η παροχή των κατάλληλων κινήτρων είναι το καθοριστικό σημείο για να επιτευχθεί η αλλαγή συμπεριφοράς. Αποτελεί ματαιότητα να προσμένουμε ότι ένας καταναλωτής θα απορρίψει ορθά τα απόβλητα του, εάν δεν υπάρχουν οι υποδομές, που θα το διευκολύνουν να το πράξει» υποστηρίζει η Σούζαν Σέλκε στη συνέντευξη της στα «Πλαστικά Χρονικά».

«www.ahpi.gr»: «Αυτή την χρονική συγκυρία το πλαστικό βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Διεξάγονται δυσφημιστικές καμπάνιες, που καταλήγουν σε απαγορεύσεις του υλικού ή σε χρεώσεις με σκοπό τον περιορισμό του. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση οδεύει προς ψήφιση η πρόταση οδηγίας για τα αποκαλούμενα πλαστικά μιας χρήσης. Στην Καλιφόρνια προετοιμάζεται νομοθεσία για την σταδιακή κατάργηση των πλαστικών μιας χρήσης ενώ σχεδόν σε όλο τον πλανήτη το πλαστικό μοιάζει να είναι η πηγή όλων των δεινών. Με την επιστημονική σας ιδιότητα, καθηγήτρια Σέλκε, πιστεύετε ότι τελικά το πλαστικό είναι το απόλυτο πρόβλημα;

«Σούζαν Σέλκε»: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι ανησυχητική η συγκέντρωση πλαστικών απορριμμάτων στο περιβάλλον. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι τα πλαστικά ως υλικό είναι κακό ή ότι η παρουσία άλλων υλικών στο περιβάλλον αντί των πλαστικών έχει θετικές επιπτώσεις. Θυμάμαι ότι μια από τις μεγαλύτερες «τρομάρες» μου ως παιδί ήταν ένα πολύ άσχημο κόψιμο στο πόδι του αδελφού μου από γυάλινο μπουκάλι, που κάποιος το είχε πετάξει εκεί που παίζαμε. Ήταν τόσο άσχημο το κόψιμο, που αναγκαστήκαμε να σπεύσουμε στο νοσοκομείο γιατί δεν σταματούσε η αιμορραγία. Φανταστείτε να κατηγορούσα το υλικό για αυτή την ταλαιπωρία και όχι τον πολίτη που πέταξε το μπουκάλι μετά τη χρήση του.

Όταν οι άνθρωποι δεν διαχειρίζονται ορθά τα απορρίμματα τους, τότε μπορούν να προκληθούν προβλήματα. Βασικά, οι λανθασμένες πρακτικές διαχείρισης απορριμμάτων είναι η ρίζα του προβλήματος, και όχι τα ίδια τα υλικά. Ορισμένα υλικά στο περιβάλλον είναι περισσότερο προβληματικά από άλλα, αλλά αυτό εξαρτάται από συγκεκριμένες περιστάσεις κάθε φορά και δεν είναι πάντα προφανές. Παραδείγματος χάρη, ένα χάρτινο ποτήρι που δεν θα απορριφθεί σωστά και πεταχτεί στο περιβάλλον θα παραμείνει εκεί για κάποιο χρονικό διάστημα, λιγότερο απ’ ότι το πλαστικό. Το πλαστικό ποτήρι όμως μπορεί να ανακτηθεί, να ανακυκλωθεί και έτσι να μην προκαλέσει κανέναν κίνδυνο στο περιβάλλον ενώ θα χρησιμοποιηθεί και θα γίνει μέρος ενός νέου κυπέλλου ή άλλων προϊόντων. Το χάρτινο ποτήρι είναι πολύ πιο δύσκολο να ανακυκλωθεί και αν συμβεί αυτό, είναι πιθανό να παράγει περισσότερα απόβλητα κατά τη διαδικασία. Εάν το πλαστικό κύπελλο πάλι φτάσει στους χώρους υγειονομικούς ταφής, θα παραμείνει αδρανές, γεγονός που δεν δημιουργεί  ουσιαστικούς κινδύνους. Το χάρτινο κύπελλο, όμως, θα υποστεί μια αργή διαδικασία βιοαποικοδόμησης, που θα έχει ως αποτέλεσμα την έκλυση μεθανίου. Στο βαθμό που το μεθάνιο συλλέγεται από τους χώρους υγειονομικής ταφής, τότε μπορεί να αποτελέσει πηγή καυσίμων, αλλά η διαδικασία συλλογής, εάν υπάρχει, δεν είναι 100% αποτελεσματική και το μεθάνιο που εκλύεται συνεισφέρει σημαντικά στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και κατόπιν στην κλιματική αλλαγή. Επίσης, θα πρέπει  να εξετάσουμε τις διαδικασίες παραγωγής των πλαστικών και χάρτινων κυπέλλων αλλά και τη διανομή τους.

Σε ποια διαδικασία χρησιμοποιείται περισσότερη ενέργεια; Ποιες εκπομπές συνδέονται με αυτές τις διαδικασίες παραγωγής; Οι απαντήσεις δεν είναι απλές. Για παράδειγμα, για την παραγωγή χαρτιού χρησιμοποιείται κατά μέσο όρο περισσότερο νερό ενώ παράγονται περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ο καθορισμός του συνόλου των περιβαλλοντικών επιπτώσεων είναι πολύπλοκος και διαφέρει ανάλογα με τον τύπο του πλαστικού, του χαρτιού ή άλλου υλικού, τις πηγές από όπου προέρχονται οι πρώτες ύλες, το μείγμα ενέργειας, τις συγκεκριμένες τοποθεσίες παραγωγής κ.α.

Ξέρω ότι αυτή είναι μια μακρά απάντηση, που δεν απαντά ευθέως στην ερώτηση σας, αν το πλαστικό είναι το απόλυτο πρόβλημα. Μερικές φορές είναι πρόβλημα αλλά κατά την άποψη μου οι απαγορεύσεις δεν είναι η καλύτερη λύση»

«www.ahpi.gr»: «Σε πρόσφατη συνέντευξη σας στο «BBC» δηλώσατε ότι: «σε πολλές περιπτώσεις τα πλαστικά είναι στην πραγματικότητα καλύτερα για το περιβάλλον από ότι οι εναλλακτικές λύσεις. Ακούγεται απίστευτο αλλά αν κάποιος κοιτάξει προσεκτικά όλες τις πτυχές, θα το διαπιστώσει». Είναι μια τολμηρή δήλωση, ιδίως αν λάβει κανείς υπόψιν τον πόλεμο κατά των πλαστικών. Με τι παραδείγματα στοιχειοθετείτε αυτή σας την άποψη»;

«Σούζαν Σέλκε»: «Σας ανέφερα ορισμένα και στην πρώτη μου απάντηση. Σήμερα, υπάρχουν πολλές μελέτες, που μπορούν να υποστηρίξουν την άποψη αυτή. Για παράδειγμα, ο αλεσμένος καφές σε μεταλλικά δοχεία έχει σημαντικά υψηλότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τον καφέ που τοποθετείται σε πλαστικές συσκευασίες, ακόμη και αν τα μεταλλικά δοχεία έχουν σε πολλές χώρες υψηλό ποσοστό συλλογής και ανακύκλωσης. Τα μπουκάλια αναψυκτικών από PET έχουν συνολικά χαμηλότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από ότι τα κουτάκια αλουμινίου.

Τα επαναχρησιμοποιούμενα πλαστικά κιβώτια, που χρησιμοποιούνται στην παράδοση εξαρτημάτων για τη συναρμολόγηση αυτοκινήτων έχουν μικρότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τα αντίστοιχα χαρτόνια μιας χρήσης. Στον τομέα της συσκευασίας τροφίμων, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις που συνδέονται με την παραγωγή των τροφίμων είναι συνήθως πολύ υψηλότερες από εκείνες που σχετίζονται με την παραγωγή των συσκευασιών, που θα φιλοξενήσουν το συγκεκριμένο τρόφιμο. Οι πλαστικές συσκευασίες προστατεύουν τα τρόφιμα και μειώνουν τα απόβλητα τους αλλά και τις συνολικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις της όλης διαδικασίας. Όπως επίσης είναι πλέον πολύ γνωστή η μελέτη που αναφέρεται σε τρόφιμα όπως πχ τα αγγούρια, που αποδεικνύει ότι αυτά που τυλίγονται από πλαστική μεμβράνη έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από ότι τα υπόλοιπα. Αυτό φυσικά έχει ως αποτέλεσμα λιγότερα απόβλητα.

«www.ahpi.gr»: «Ένας εκπεφρασμένος στόχος αρκετών περιβαλλοντικών  οργανώσεων είναι μια ζωή χωρίς πλαστικά. Ποιος θα ήταν ο αντίκτυπος αν συνέβαινε ποτέ αυτό και είναι δυνατόν να υπάρξει μια ζωή χωρίς πλαστικά»;

«Σούζαν Σέλκε»: «Η ζωή χωρίς πλαστικά είναι εφικτή, αν σκεφτείτε ότι μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα ζούσαμε χωρίς αυτά. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι κάτι τέτοιο θα ήταν επιθυμητό! Ας σκεφτούμε απλά όλες τις ιατρικές συσκευές που δεν θα υπάρχουν πλέον σε μια ζωή χωρίς πλαστικά. Η απώλεια τροφίμων και τα απόβλητα θα αυξηθούν σημαντικά. Πολλά προϊόντα θα εξαφανιστούν. Η χρήση ενέργειας θα αυξηθεί σημαντικά, πράγμα που σημαίνει ότι οι προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών CO2 θα βρεθούν σε αδιέξοδο. Πολλές πτυχές της ζωής μας θα γίνουν περίπλοκες και δεν θα υπάρχει η σημερινή βολή. Ακόμα και πολλά από τα ρούχα μας δεν θα υπάρχουν πλέον. Το κόστος των περισσότερων προϊόντων που χρησιμοποιούμε θα αυξηθεί σημαντικά. Τα αυτοκίνητά μας θα κοστίζουν ακριβότερα και θα είναι λιγότερο αποδοτικά από πλευράς καυσίμων. Ακόμη και αν αναφερόμαστε μόνο στις πλαστικές συσκευασίες και όχι σε όλα τα πλαστικά, ακόμη και τότε θα είχαμε μεγάλες αυξήσεις τιμών στα προϊόντα και φυσικά απώλεια της ευκολίας στην καθημερινότητα μας».

«www.ahpi.gr»: «Όπως συζητήσαμε η ανησυχία για το θέμα της ρύπανσης των πλαστικών αλλά και των κινδύνων για το περιβάλλον βρίσκεται στο προσκήνιο. Μέχρι σήμερα, η έμφαση δίδεται στην υιοθέτηση νομοθεσίας, που ρυθμίζει περαιτέρω το πλαίσιο λειτουργίας σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Μήπως όμως το κλειδί για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι οι προσπάθειες για την αλλαγή της συμπεριφοράς που οδηγεί τους καταναλωτές στην μη ορθή απόρριψη των συσκευασιών και των προϊόντων τους; Ποια είναι η άποψη σας»;

«Σούζαν Σέλκε»: «Η αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών αποτελεί σίγουρα ένα σημαντικό μέρος της λύσης. Όμως, η παροχή των κατάλληλων κινήτρων είναι το καθοριστικό σημείο για να επιτευχθεί η αλλαγή συμπεριφοράς. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν πρέπει να αλλάξει μόνο η συμπεριφορά των καταναλωτών. Αποτελεί ματαιότητα να προσμένουμε ότι ένας καταναλωτής θα απορρίψει ορθά τα απόβλητα του, εάν δεν υπάρχουν οι υποδομές, που θα το διευκολύνουν να το πράξει. Οι νομοθεσίες και οι κανονισμοί υπάρχουν εν μέρει επειδή το κοινωνικό κόστος που συνδέεται με την «κακή συμπεριφορά» δεν μπορεί να ενσωματωθεί στις οικονομικές αποφάσεις. Πρόκειται για σύνθετα πολύπλευρα προβλήματα που δεν επιδέχονται άμεσες και απλοϊκές λύσεις ενός μεγέθους.

«www.ahpi.gr»: Η ευρωπαϊκή βιομηχανία πλαστικών υλικών δεσμεύεται να συμβάλει στην επίτευξη μιας αποτελεσματικής κυκλικής οικονομίας. Πρόσφατα, η ευρωπαϊκή βιομηχανία πλαστικών επιβεβαίωσε την υποστήριξή της στο πακέτο κυκλικής οικονομίας. Πιστεύεται ότι θα μπορούσε αυτή η πρωτοβουλία να δώσει λύση στο πρόβλημα της ρύπανσης;

«Σούζαν Σέλκε»: Πιστεύω ότι η προσέγγιση της κυκλικής οικονομίας είναι πολύτιμη, αλλά δεν είναι κατάλληλη σε όλες τις περιπτώσεις και δεν επιλύει όλα τα ζητήματα. Για παράδειγμα, ενώ μπορεί να αντιμετωπίσει ζητήματα υποδομής, δεν εξαλείφει την ακατάλληλη ανθρώπινη συμπεριφορά. Επιπλέον, υπάρχουν περιστάσεις στις οποίες η ανάκτηση υλικού (για να επανέλθει στην κυκλική οικονομία) έχει μεγαλύτερες συνολικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη διάθεση. Πιστεύω ότι μια προσέγγιση κοινής λογικής, στην οποία αποτιμώνται οι αρχές της κυκλικής οικονομίας, μπορεί να έχει αξιόλογα αποτελέσματα. Πρέπει όμως να αναγνωριστεί ότι αυτή δεν είναι κατάλληλη σε όλες τις περιστάσεις. Ένα απλό παράδειγμα αφορά τη συσκευασία. Ας σκεφτούμε μια συσκευασία για ένα σνακ. Χρειάζεται σε ορισμένες εξ αυτών το αναγκαίο φράγμα οξυγόνου, όπου χρησιμοποιείται ένα εξαιρετικά λεπτό στρώμα αλουμινίου. Για να ανακτηθεί ένα τόσο μικρό κομμάτι αλουμινίου θα απαιτηθεί πολύ μεγάλη δαπάνη ενέργειας. Έτσι, δεν είναι εφικτό. Οπότε πρέπει να αγκαλιάσουμε τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, γνωρίζοντας όμως ότι δεν εφαρμόζονται παντού»

• Συνεργασία με το «Παγκόσμιο Συμβούλιο Πλαστικών» (World Plastics Council ) για την εύρεση λύσεων για τα θαλάσσια απορρίμματα. ( Marine Litter Solutions)
• Το πρόγραμμα «Operation Clean Sweep» για τους πλαστικούς κόκκους (pellets)
• Την Παγκόσμια Συμμαχία Πλαστικών (Global Plastics Alliance ) για την αποτροπή θαλάσσιων απορριμμάτων.

• Αυξημένη συμμετοχή των μελών και ανοιχτή επικοινωνία μαζί τους για την έγκαιρη ευαισθητοποίηση στα τρέχοντα προβλήματα.
• Ενδυνάμωση της αλληλεγγύης ανάμεσα στα μέλη.
• Εκπαίδευση μέσα από συντονισμένες ενέργειες του κόσμου και ειδικότερα των μαθητών γύρω από τα πλεονεκτήματα των πλαστικών.
• Πιστεύοντας σε ένα δίκαιο ανταγωνισμό την πίεση προς την πολιτεία για εκτενείς ελέγχους ποιότητας στην αγορά για την προστασία των καταναλωτών, του περιβάλλοντος και του υγιούς επιχειρείν.

• Από το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των ΗΠΑ στην ενέργεια έπειτα από την ανακάλυψη του σχιστολιθικού φυσικού αερίου και των κοιτασμάτων πετρελαίου σχιστόλιθου .
• Από την ανάπτυξη της Κίνας στην παγκόσμια σκηνή της παραγωγής πλαστικών
• Από την Μέση Ανατολή, η οποία διαθέτοντας το 67 % των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου και το 45 % του παγκόσμιου φυσικού αερίου έχει την δυνατότητα να εξάγει τα υλικά της σε πολύ χαμηλό κόστος .
• Από τον πιθανό ρόλο της Βραζιλίας και άλλων χωρών της Λατινικής Αμερικής στην παραγωγή βιο- καυσίμων και καυσίμων που θα βασίζονται σε αυτά.

• «Π.Χ.»: Το επόμενο Mediterranean Advisory Board της PlasticsEurope θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα. Ποιες είναι οι προσδοκίες σας για αυτό και ποια τα θέματα στα οποία θα επικεντρώσετε την συζήτηση με τους συνάδελφους σας;
• «Τ.Ρ.»: Το Mediterranean Advisory Board διοργανώνεται δύο φορές το χρόνο και συμμετέχουν οι Πρόεδροι και οι Αντιπρόεδροι των Συνδέσμων Βιομηχανιών Πλαστικών του ανατολικού τμήματος της Μεσογείου (Βουλγαρία, Κροατία, Ελλάδα, Ιταλία, Ρουμανία, Σερβία και Τουρκία) και εκπρόσωποι της βιομηχανίας, των πανεπιστημίων και των θεσμικών οργάνων. Συνήθως η τοποθεσία, όπου λαμβάνει χώρα το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, επιλέγεται εκ περιτροπής. Είμαστε όμως πολύ ευχαριστημένοι που αυτή την φορά θα διεξαχθεί στην Αθήνα, κατά την διάρκεια του εξαμήνου της ελληνικής προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Αθήνα είναι αυτές τις ημέρες η ιδανική πρωτεύουσα της Ευρώπης. Οι συνεδριάσεις μας αυτές αποτελούν την αφορμή για να συζητήσουμε τα πιο σημαντικά ζητήματα της βιομηχανίας πλαστικών στην περιοχή και να αναφερθούμε διεξοδικά στον συντονισμό όλων των πρωτοβουλιών που διεξάγονται σε ευρωπαϊκό και σε τοπικό επίπεδο. Η συνεδρίαση αυτή του Mediterranean Advisory Board θα έχει ιδιαίτερη σημασία, διότι θα συζητήσουμε τις ενέργειες που πρόκειται να πραγματοποιήσουμε για τα πολυάριθμα νομοθετικά μέτρα, τα οποία βρίσκονται στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα οποία θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη βιομηχανία μας. Οι ντιρεκτίβες για την συσκευασία και την διαχείριση των αποβλήτων είναι, για παράδειγμα, δύο από τα πιο καυτά θέματα για τα οποία εμείς, ως βιομηχανία, πρέπει να καθορίσουμε κοινές θέσεις και προγράμματα. Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της θα βρεθούν στην ημερήσια διάταξη της συνεδρίασης, καθώς και άλλα θέματα, όπως τα απορρίμματα στη θάλασσα και το πρόγραμμα «Μηδενικά Πλαστικά στους χώρους υγειονομικής ταφής» θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν.  Επίσης θα έχουμε την ευκαιρία για ανταλλαγή εμπειριών και σε αυτό το πλαίσιο θα μπορέσουμε να γνωρίσουμε σε βάθος το σχέδιο της Ιταλικής Συλλογής και Ανακύκλωσης με την παρουσίαση της εμπειρίας του «COREPLA Consortium», το οποίο διαχειρίζεται άμεσα η Ιταλική Βιομηχανία Πλαστικών .
• «Π.Χ.»: Δέκα χρόνια μετά τον διορισμό σας ως Γενικός Διευθυντής της «PlasticsEurope» στην περιοχή της Μεσογείου, θα μπορούσατε να μας δώσετε μια γενική εικόνα της πλαστικής βιομηχανίας στην περιοχή; Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για χώρες όπως η Ιταλία και η Ελλάδα στον τομέα των πλαστικών ;
• «Τ.Ρ.»: Η θέση του Γενικού Διευθυντή της «PlasticsEurope» στην περιοχή της Μεσογείου μου έδωσε τη δυνατότητα να γνωρίσω καλύτερα την κατάσταση των χωρών αυτών και της Βιομηχανίας Πλαστικών. Η περιοχή της Μεσογείου είναι μια από τις πιο σημαντικές στην Ευρώπη: Είναι πρώτη σε πληθυσμό, δεύτερη σε κατανάλωση πλαστικών, πρώτη στην εισαγωγή παρθένων πλαστικών υλών, πρώτη σε μελλοντικές δυνατότητες. Με άλλα λόγια, η Βιομηχανία Πλαστικών στις χώρες της περιοχής της Μεσογείου είναι πολύ σημαντική και θα μπορούσε να αποτελέσει έναν από τους βιομηχανικούς κλάδους, μέσω του οποίου το σύνολο της οικονομίας των χωρών αυτών, θα μπορούσε να αρχίσει και πάλι να αναπτύσσεται, έπειτα από την βαριά κρίση των τελευταίων ετών. Στην πραγματικότητα, η Βιομηχανία Πλαστικών στις χώρες αυτές είναι πολύ δυναμική και διαθέτει μεγάλες ευκαιρίες για  ανάπτυξη, αλλά υπάρχουν ορισμένα κρίσιμα σημεία, τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν και να επιλυθούν. Η ανταγωνιστικότητά της στο τρέχον σενάριο δεν εξαρτάται μόνο από «εσωτερικούς παράγοντες», δηλαδή το επιχειρηματικό πνεύμα και την τεχνολογική γνώση, η οποία είναι υψηλής ποιότητας αλλά και στις «εξωτερικές» συνθήκες που θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν την ανάπτυξη της Πλαστικής Βιομηχανίας στις χώρες μας. Αναφέρομαι στην εντατικοποίηση των νομικών και γραφειοκρατικών υποχρεώσεων και σε γενικές γραμμές στις αυξανόμενες δυσκολίες για τις εταιρείες μας στη διατήρηση και ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους στις χώρες μας . Είμαι επίσης πεπεισμένος ότι η στάση αυτή αποτελεί μια συνέπεια της έλλειψης επικοινωνίας προς τα θεσμικά όργανα και τα Μέσα Επικοινωνίας. Η βιομηχανία πλαστικών αντιμετωπίζεται ως μέρος του προβλήματος και όχι ως μια δύναμη που μπορεί να συμβάλλει (όπως κανένα άλλο υλικό ή  Βιομηχανία) στην επίλυση, για παράδειγμα, των προβλημάτων περιβαλλοντικής και  ενεργειακής απόδοσης. Επιπρόσθετα θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ένα όχι και τόσο γνωστό σημείο. Η Βιομηχανία Πλαστικών διαθέτει τον υψηλότερο «πολλαπλασιαστή» συνεπειών για ολόκληρη την οικονομία και τους εργαζόμενους ενός έθνους απ’ όλες τις υπόλοιπες βιομηχανίες στην Ευρώπη.
• «Π.Χ.»: Τα πλαστικά απορρίμματα στο θαλάσσιο περιβάλλον αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα πρόβλημα για την βιομηχανία των πλαστικών παγκοσμίως, ιδίως για τις χώρες της Μεσογείου. Η συμβουλευτική επιτροπή εξετάζει προσεκτικά όλες τις πτυχές του προβλήματος. Θα μπορούσατε να περιγράψετε τα επόμενα βήματα του κλάδου για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης;
• «Τ.Ρ.»: Τα πλαστικά απορρίμματα σε οποιοδήποτε περιβάλλον είναι ένα απαράδεκτο φαινόμενο. Αν και αναγνωρίζουμε ότι τα αίτια των απορριμμάτων στο θαλάσσιο περιβάλλον είναι πολλαπλά και πολύπλοκα και ότι το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί από έναν και μόνο έναν ενδιαφερόμενο, η Ευρωπαϊκή Βιομηχανία Πλαστικών είναι αποφασισμένη να ηγηθεί των ενεργειών πολλών ενδιαφερομένων σχετικά με το θέμα τόσο στην Ευρώπη όσο και σε διεθνές επίπεδο. Πιστεύουμε ότι οι λύσεις για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης από απορρίμματα πρέπει να αναπτυχθούν σε παγκόσμιο επίπεδο, μέσω της εμπλοκής όσο το δυνατόν περισσότερων ενδιαφερομένων. Οι λύσεις αυτές όμως θα πρέπει να προσαρμόζονται και να εφαρμόζονται σε περιφερειακό/εθνικό επίπεδο. Μεγαλύτερη δέσμευση για δημόσια εκπαίδευση και συμπράξεις με τις τοπικές κυβερνήσεις, τις κοινότητες και την βιομηχανία θα συμβάλουν στη μείωση των θαλάσσιων αποβλήτων. Για τους σκοπούς αυτούς η «PlasticsEurope» συμμετέχει σε πολλά project όπως τα παρακάτω:

• «Π.Χ.»: Τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται μια παγκόσμια σταυροφορία κατά των πλαστικών σακουλών. Πολλές πόλεις στις ΗΠΑ, η χώρα σας, η Ιταλία, έχουν απαγορεύσει τις πλαστικές σακούλες. Ποια είναι η εκτίμησή σας για τις επιπτώσεις, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην αγορά εργασίας της βιομηχανίας πλαστικών;
• «Τ.Ρ.»: Στην Ιταλία έχουν απαγορευθεί οι πλαστικές σακούλες από την 1η Ιανουαρίου του 2011. Η απαγόρευση έχει υποστηριχθεί έντονα από πολλά πολιτικά κόμματα και από την έρευνα που κάναμε η πλειοψηφία των ανθρώπων που ερωτήθηκαν εκτίμησε την απαγόρευση. Από την ίδια έρευνα, η οποία διεξήχθη το 2011 και το 2012, οι πολίτες χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο τις λεγόμενες σακούλες «πολλαπλών χρήσεων», οι οποίες είναι κατά πολύ παχύτερες από ό, τι οι παραδοσιακές πλαστικές σακούλες. Ως συνέπεια της απαγόρευσης, οι πολίτες πρέπει να αγοράζουν πλαστικές σακούλες απορριμμάτων για την συλλογή τους, αντί της επαναχρησιμοποίησης πλαστικών σακουλών, όπως συνέβαινε πριν από την απαγόρευση. Επιπλέον, στην Ιταλία, ένας αυξανόμενος αριθμός δήμων εγκαινιάζει την πρωτοβουλία συλλογής οργανικών αποβλήτων και για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται βιο-διασπώμενες πλαστικές σακούλες. Εκτιμούμε ότι , λόγω της απαγόρευσης η κατανάλωση των παραδοσιακών πλαστικών σακουλών μειώθηκε στο 50 %.
• «Π.Χ.»: Ποιο είναι το όραμά σας για την ευρωπαϊκή βιομηχανία πλαστικών και ιδιαίτερα για τις μεσογειακές χώρες;
• «Τ.Ρ.»: Είμαι αρκετά αισιόδοξος για το μέλλον της Βιομηχανίας Πλαστικών στις χώρες μας. Όπως ανέφερα έχουμε παράδοση, τεχνικές γνώσεις, επιχειρηματικό πνεύμα και δυνατότητες ως αγορά. Εκτός από αυτό έχουμε γίνει, κάτω από την πίεση της κρίσης, περισσότερο προσανατολισμένοι στις εξαγωγές και σε κάποιες περιπτώσεις ενεργοποιούμε και αξιοποιούμε συνέργειες. Υπάρχουν κρίσιμα σημεία που πρέπει να επιλυθούν από κοινού με τα θεσμικά όργανα, αλλά , επίσης και για το θέμα αυτό είμαι αισιόδοξος γιατί είμαι σίγουρος ότι θα είμαστε σε θέση να αλληλεπιδρούμε σωστά με τα θεσμικά όργανα και τα μέσα ενημέρωσης, ώστε να θέσουμε στην σωστή βάση την αξία της βιομηχανίας μας για το σύνολο της οικονομίας και της κοινωνίας .