Η συλλήβδην απαγόρευση των πλαστικών και η επιλογή εναλλακτικών υλικών δεν αποτελεί ωφέλιμη λύση για το περιβάλλον

Σωστά, ΔΕΝ απαγορεύονται όλα τα πλαστικά μιας χρήσης το 2021, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία.

Λάθος μηνύματα από ΜΜΕ και πολιτική ηγεσία, υποβαθμίζουν τη λύση της κυκλικής οικονομίας

Το πλαστικό θα αποτελεί μοναδικό υλικό σε κρίσιμες εφαρμογές στην Υγεία, την τεχνολογία και την καθημερινότητα.

Τα πλαστικά δεν είναι εχθρός του περιβάλλοντος.

Εχθρός είναι τα απορρίμματα, που δεν καταλήγουν στην ανακύκλωση.

Ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος (ΣΒΠΕ) τονίζει και υπενθυμίζει προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η απαγόρευση των πλαστικών και η επιλογή εναλλακτικών υλικών δεν αποτελούν την πιο ωφέλιμη λύση για το περιβάλλον, όπως έχουν αποδείξει μια σειρά από μελέτες  ^{[1], [2],[3]} κι ενώ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα πλαστικά αντιμετωπίζονται ως μέρος της λύσης, στην Ελλάδα δαιμονοποιούνται άκριτα, συλλήβδην και χωρίς επιστημονική βάση.

Διευκρινίζεται σαφώς ότι σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2019/904,^[4] η οποία τέθηκε σε εφαρμογή τον Ιούλιο του 2019, δεν πρόκειται να καταργηθούν όλα τα πλαστικά μιας χρήσης. Συνεπώς δημόσιες δεσμεύσεις για κατάργηση όλων των πλαστικών μιας χρήσης το 2021, που επαναλαμβάνονται από την πολιτική ηγεσία έρχονται σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή οδηγία, δεν βασίζονται σε επιστημονική τεκμηρίωση και υποβαθμίζουν το πραγματικό πρόβλημα, το οποίο είναι η μη ορθή απόρριψη των απορριμμάτων που δεν καταλήγουν στην ανακύκλωση.

Τι ισχύει πραγματικά:

1. Θα καταργηθούν μόνο 7 κατηγορίες προϊόντων. Τα πλαστικά καλαμάκια και αναδευτήρες, τα πλαστικά μαχαιροπήρουνα, τα πλαστικά πιάτα, τα οξοβιοδιασπώμενα πλαστικά και τα  δοχεία φαγητού και ποτών από διογκωμένη πολυστερίνη (EPS). Επίσης, τα πλαστικά στηρίγματα, που προσαρτώνται και στηρίζουν μπαλόνια, εκτός από μπαλόνια για βιομηχανικές ή άλλες επαγγελματικές χρήσεις και εφαρμογές που δεν διανέμονται στους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών για τέτοια πλαστικά στηρίγματα.
2. Η κατάργηση αυτή θα επέλθει με την προϋπόθεση ότι θα αναπτυχθούν αντίστοιχα προϊόντα σε προσιτές τιμές για τον τελικό καταναλωτή και με σημαντικά βελτιωμένο περιβαλλοντολογικό αποτύπωμα.
3. Θα εφαρμοστούν παράλληλα μέτρα προς την κατεύθυνση περιορισμού μιας σειράς προϊόντων, που χαρακτηρίζονται ως πλαστικά μιας χρήσης, όπως ποτήρια ροφημάτων/σκεύη συσκευασίας έτοιμου φαγητού, καθώς και χάρτινα ποτήρια και σκεύη επενδυμένα με πλαστικό. Το ποσοστό της μείωσης θα διαφέρει ανά κράτος-μέλος και το ύψος της θα αποφασιστεί έπειτα από διαβούλευση όλων των ενδιαφερομένων μερών με την εκάστοτε κυβέρνηση. 

Επιπρόσθετα, στην οδηγία τίθενται μια σειρά από στόχους για τα πλαστικά απόβλητα και τις συσκευασίες. Το 50% των πλαστικών προϊόντων πρέπει να ανακυκλώνονται μέχρι το 2025. Το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί σε 55% έως το 2030. Όλα τα πλαστικά και οι πλαστικές συσκευασίες θα πρέπει να είναι ανακυκλώσιμες μέχρι το 2030.

Σε μια εποχή, που η κλιματική αλλαγή έχει αναδειχθεί ως βασική προτεραιότητα παγκοσμίως, πρέπει να επισημανθεί ότι τα πλαστικά δεν είναι εχθρός του περιβάλλοντος. Εχθρός είναι τα απορρίμματα, που δεν καταλήγουν στην ανακύκλωση εξαιτίας της μη ορθής απόρριψης τους, έπειτα από τη χρήση τους. Τα πλαστικά έχουν και θα συνεχίζουν να έχουν ζωτικό ρόλο στη βελτίωση της ζωής δισεκατομμυρίων ανθρώπων στον πλανήτη.

Όπως δήλωσε ο πρώτος αντιπρόεδρος της Ε.Ε., Φρανς Τίμερμανς, αρμόδιος για τη βιώσιμη ανάπτυξη: «Με την αποτελεσματική ανακύκλωση των πλαστικών, θα καθαρίσουμε τον πλανήτη μας και θα καταπολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή, αντικαθιστώντας τα ορυκτά καύσιμα με τα πλαστικά απόβλητα στον κύκλο παραγωγής». ^[5]

Η ανωτέρω δήλωση έγινε μόλις δύο εβδομάδες πριν, στις 20 Σεπτεμβρίου 2019, στο πλαίσιο εκδήλωσης για την Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για τη σωτηρία του πλανήτη, όπου υπογράφηκε η διακήρυξη της «Συμμαχίας για τα Πλαστικά στην Κυκλική Οικονομία» (Circular Plastics Alliance)

Στο ίδιο διάστημα στην Ελλάδα διαβάζουμε και ακούμε στα ΜΜΕ αφορισμούς του τύπου: «πρέπει να απαλλαγούμε από τα πλαστικά», και διάφορεςανακρίβειες για την υπόθεση του πλαστικού, ενταγμένες σε μια αναξιόπιστη, επιστημονικά ατεκμηρίωτη, και συναισθηματική ρητορική, η οποία ενισχύει τα λανθασμένα στερεότυπα, και μας απομακρύνει από τις λύσεις με την εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας με ανυπολόγιστες πραγματικές συνέπειες για το περιβάλλον. Ειδικότερα όταν η συγκεκριμένη ρητορική αντανακλά προτεραιότητες στην περιβαλλοντική πολιτική της κυβέρνησης, το πρόβλημα μεγεθύνεται και δημιουργεί επίσης πολύπλευρες στρεβλώσεις στην αγορά του πλαστικού.

Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΣΒΠΕ, Βασίλης Γούναρης: «Ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος επιθυμεί να ενημερώσει υπεύθυνα για τις ανακρίβειες που αναπαράγονται άκριτα από επίσημα χείλη και ΜΜΕ για το πλαστικό και τα πλαστικά μιας χρήσης. Είμαστε πεπεισμένοι ότι σύντομα θα γίνει αντιληπτό από όλους ότι η βιομηχανία των πλαστικών η οποία πρωτοπορεί σε θέματα ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης πολύτιμων φυσικών πόρων, με αδιαπραγμάτευτες αρχές την ασφάλεια και την υγεία του καταναλωτή, θα συμβάλλει αποφασιστικά στην δημιουργία ενός πιο βιώσιμου πλανήτη για όλους μας».

Πηγές:

^[1] Plastics and Sustainability

 ^[2] IMPACT OF PLASTICS PACKAGING ON LIFE CYCLE ENERGY CONSUMPTION & GREENHOUSE GAS EMISSIONS IN THE UNITED STATES AND CANADA

^[3] The impact of plastic packaging on life cycle energy consumption and greenhouse gas emissions in Europe

^[4] https://www.ahpi.gr/nomothesia-plastika-mias-xrisis/

^[5] https://europa.eu/rapid/press-release_IP-19-5583_el.htm