Στις λεπτομέρειες του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού για την περίοδο 2021-2027, ύψους 1.074 τρισεκατομμυρίων ευρώ, που συμφωνήθηκε την 21η Ιουλίου στη μαραθώνιο Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, αναφέρεται στον τομέα των νέων ιδίων πόρων (own resources) και η εισφορά για τα μη ανακυκλωμένα πλαστικά.

Κυοφορούμενη για αρκετό καιρό, από το 2018, είναι πλέον ένα από τα οικονομικά μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να αποπληρώνεται το δάνειο για το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ. Θα τεθεί σε ισχύ από την 01/01/2021, αν και ακόμη υπάρχει αρκετή γραφειοκρατία, η οποία θα πρέπει να ξεπεραστεί.

Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται να αποσαφηνιστούν οι γκρίζες ζώνες, μιας και στο κείμενο, που συμφωνήθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ δεν διευκρινίζεται εάν οι πόροι από τα μη ανακυκλωμένα απορρίμματα πλαστικών συσκευασιών θα είναι ένας νέος φόρος, ο οποίος θα πρέπει να εγκριθεί ομόφωνα από τα κράτη μέλη. Σε αυτή την περίπτωση δύναται να υπάρξουν επιπλοκές από άρνηση κρατών μελών.

Αυτός ο σκόπελος όμως, θα μπορούσε να ξεπεραστεί εφόσον αυτός ο πόρος χαρακτηριστεί ως εισφορά, που είναι και η επιλογή, που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες.
Η επιτροπή ανακοίνωσε τον περασμένο Μάιο ότι πρόκειται περί εισφοράς 0,80 € / kg και ότι δεν αποτελεί φόρο, αλλά «συμβολή στον προϋπολογισμό της ΕΕ που αποσκοπεί στο να παρακινήσει τα κράτη μέλη να αυξήσουν την ανακύκλωση από πλαστικά απόβλητα».

Η ΕΕ προγραμματίζει να επιβάλλει αυτή την εισφορά στα μη ανακυκλωμένα πλαστικά από το 2021, αν και αυτό, όπως αναφέρουν αναλυτές, θα εξαρτηθεί από την επίτευξη ταχείας πολιτικής συμφωνίας.

Η πολιτική συμφωνία και η επίσημη έγκριση θα πρέπει να ολοκληρωθούν γρήγορα για να μπορέσει να υλοποιηθεί η εισφορά αυτή στο προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα.

Θα πρέπει να εκπονηθεί ειδικός νόμος, ο οποίος θα ψηφιστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ.

Τα έσοδα από την εισφορά είναι ένας από τους ιδίους πόρους, που θα χρησιμοποιήσει η ΕΕ για να συνεισφέρει στην αποπληρωμή των δανείων που θα λάβει για να δημιουργήσει το ταμείο ανάκαμψης, ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, για την καταπολέμηση των οικονομικών επιπτώσεων, που απορρέουν από την πανδημία.

Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός 2021-2027, περιλαμβάνει ειδικό ταμείο 5 δισεκατομμυρίων ευρώ για βοήθεια προς τις χώρες και τους τομείς που έχουν πληγεί περισσότερο από το Brexit.
Περιλαμβάνει επίσης μέτρα ευελιξίας για την πολιτική της σύγκλισης (υποστήριξη στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές) και την Κοινή Αγροτική Πολιτική, ώστε τα κράτη μέλη να έχουν την δυνατότητα να συνεισφέρουν στην χρηματοδότηση αυτών των δύο ιστορικών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η πολιτική σύγκλισης διαθέτει 330,2 δισεκατομμύρια ευρώ και η ΚΑΠ 336,4 δισεκατομμύρια (258,6 δισεκατομμύρια απευθείας συνεισφοράς και 77,8 δισεκατομμυρίων για την αγροτική ανάπτυξη).

Κονδύλια που προορίζονται για την πολιτική σύγκλισης και την ΚΑΠ περιλαμβάνονται και στο πακέτο της οικονομικής ανασυγκρότησης.
Για την αποπληρωμή του δανείου των 390 δισ. ευρώ του ταμείου ανασυγκρότησης, η ΕΕ θα αποκτήσει νέες πηγές εσόδων. Σε πρώτο στάδιο, όπως αναφέραμε και νωρίτερα, θα θεσπισθεί φόρος για τα μη ανακυκλώσιμα πλαστικά από τις αρχές του 2021.

Η Κομισιόν έχει επιφορτισθεί με την παρουσίαση πρότασης για θέσπιση μηχανισμού προσαρμογής στα σύνορα (ανατιμολόγησης προϊόντων που έχουν παραχθεί μέσω πολύ ρυπογόνων διαδικασιών), καθώς και για την θέσπιση φόρου επί των ψηφιακών κολοσσών.
Και τα δύο μέτρα θα πρέπει να εφαρμοσθούν το αργότερο μέχρι τις αρχές του 2023. Τέλος, ζητείται από την Κομισιόν να εξετάσει νέα μεταρρύθμιση της αγοράς του άνθρακα, χωρίς χρονικό περιορισμό.

Η επιτροπή πρότεινε για πρώτη φορά, τον Μάιο του 2018, την ιδέα αύξησης των ιδίων πόρων κατά 4 - 8 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως από εισφορά ύψους 0,80 ευρώ / kg για μη ανακυκλωμένα απορρίμματα πλαστικών συσκευασιών.